Së pari duhet të udhëzohet në atë, se njeriu edhe pas hulumtimeve më të reja ekonomike nuk është ajo qenie puro egoiste, të cilën e prejudikonte teoria e deritanishme liberale për ekonominë. Vetëm një pakicë vepron thjesht vetëm për shkak të interesave vetjake. Për shumicën e njerëzve një rol poashtu të madh dhe shpesh vendimtar luajnë vlera të tjera si bashkëpunimi reciprok vullnetar. Ky „altriuzëm reciprok" sikurse edhe egoizmi megjithatë shpie automatikisht aq pak deri tek më e mira e shoqërisë së tërësishme, por mund të ndikojë në kuptimin e krijimit të klikave. Aty ndihmojnë më tej vetëm vendime të mirëfillta, konsekuente etike.

Këtu mund të vëhen aspekte psikologjike dhe fetaro-etike. Njeriu është krijuar në të njëjtën masë si qenie individuale dhe si qenie sociale. Si një vetëdije e shëndoshë, jo e stërngritur, ashtu edhe një qëndrim solidar ndaj njerëzve përrreth mund të ushtrohen në rast të çiltërsisë përkatëse. Aty ku duket se ekziston vetëm ana egoiste, ana altruiste ose nuk është fort e zhvilluar ose përmes „shkollimit" të fortë përmes shoqërisë perëndimore është tkurrur. Shoqëritë socialiste theksonin njëanshëm solidaritetin dhe në anën e kundërt anën liridashëse individualiste të njeriut e linin shpeshherë të tkurret, andaj edhe nuk i përgjigjeshin asaj për çka është krijuar njeriu. Aty ku njerëzit nuk gjejnë raporte të barazuara, këtë ata e tregojnë herët apo vonë përmes kritikës e kështu me rradhë. Pastaj ose mësohet diçka më tepër me kohë, ose herët apo vonë mirret tatëpjeta. Kjo vlen edhe për formën ekonomike që mbisundon sot dhe e cila karakterizohet nga ndërmarrje të mëdha që veprojnë globalisht. Jezusi këshillon që së pari të sqarohen problemet gjegjëse shtëpiake (Mateu 7).

Nga feja islame na është e njohur, se interesi (kamata) është i ndaluar. Por edhe çifutët dhe të krishterët mund të gjejnë këshillime të tilla në Bibël.

Ezekieli 18:8 dhe 9: Ai që nuk jep hua me interes dhe nuk jep me fajde, që heq dorë nga paudhësia, që mes njerëzve gjykon me paanësi dhe urdhërave të mia u përmbahet duke vepruar me besnikëri, ai është i drejtë dhe do ta ketë jetën, foli ZOTI ZOTI.

Shiko edhe Esdra 7:24 (Ndalimi për interes, doganë dhe taksa ndaj profesioneve të caktuara); në anën tjetër Fjalët e urta 28:8 mund të trajtohet ashtu, që bëhet fjalë edhe për atë se si në fund mund të përdoren edhe të hollat e fituara nga interesi.

Shiko edhe Mateu 23:23 dhe Mateu 17:24.

Bibla e sugjeron shmangien e rënies në borxhe të panevojshme(Citatet 22:7), dhe rekomandim të parashikuar (Citatet 21:5), si dhe rritje të mençurisë dhe diturisë gjatë gjithë kohës (p.sh.Citatet 4:5-8). Nga njerëzit kërkohet ruajtja e mallrave apo të hollave, dhe çdo vit do duhet ruajtur "të dhjetën" a asaj që mbjellë për të qenë në gjendje për të udhëtuar në festat religjioze, dhe për të dhënë donacione (Deuteronomi 14:22-27). Shën Pali e bëri një kërkesë për krishterët, që ata të ruajnë çdo javë nga ndonjë gjë,dhe pastaj në rast nevoje për ti ju dhënë krishterëve të tjerë nëse kanë probleme (1. Kor. 16:1,2), dhe sugjeron një qëndrim të moderuar në lidhje me mallrat jofetare (1. Tim. 6:8). Jezusi shpreson se njeriu duhet të llogarisë mirë nëse ka të holla të mjaftueshme, p.sh. para se të fillohet me një projekt të ndërtimit (Luka. 14:28). Sot ekonomia e qëndrueshme do të ketë shumë kërkesa, për terapi dhe për parandalim: mbingarkesa me borxhe private, komerciale dhe publike është shkaku kryesor i jo-stabilitetit në mbarë botën financiare. Uebsajdi i internetit Rrugët e Jezu Krishtit nuk ka ndonjë qëllim politik; por ne jemi këtu vetëm për të dhënë pikëpamje të përgjithshme.

*) Sipas Ernst Fehr, drejtor i Institutit për Hulumtime Empirike Ekonomike pranë Universitetit të Zyrihut, në intervistën për revistën "Spektrum der Wissenschaft" mars 2002, "Altruizmi reciprok...".
**) Në kuptimin më tepër shpirtëror këto vlera sqarohet edhe në Kapitullin rreth predikimit malor në tekstet kryesore në gjuhët e tjera.
***) Shiko edhe faqen tonë të posaçme "Bazat e etikës".