Drogi Chrystusa

W 12 wieku opat Joachim de Fiore przepowiedział „ epokę Ducha Świętego”, w której tego typu stosunek pojedynczej jednostki do Boga stałby się niezależnym od instytucji dobrem ogólnym. W dzisiejszych czasach rozpowszechniają się na całym świecie liczne dążenia nie tylko poszukujące odpowiedniego uosobienia chrystusa w człowieku, lecz również traktujące indywiduum jako świadomą komórkę w „ciele Chrystusa”. Widziane częściowo w powiązaniu z tym „ponowne nadejście Chrystusa” i obecna „apokalipsa”, jako całościowe procesy, wskazują na coś znacznie bardziej złożonego, niż „reinkarnacja” z ludzkiego punktu widzenia.

Właśnie w czasach,

- w których z fenomenu Jezusa Chrystusa korzysta się w różnych teologiach i dogmatach, poprzez rozważania natury językowej, historyczno-krytycznej, archeologicznej i paleograficznej, religijno-socjologicznej, psychologicznej, przez nauki przyrodnicze, polityczne itd.

- w których, jak w czasach prachrześcijaństwa, obok starych ugrupowań materialistycznych, powstały inne ugrupowania o zróżnicowanym charakterze duchowym, które to nawiązują w płynny sposób do chrześcijaństwa, bądź też odgraniczają się od niego,

- w których pojawiają się zagmatwane zjawiska, jak np. wielu rzekomych ucieleśnionych Chrystusów w teraźniejszości i w których w imię Chrystusa dzieje się wiele problematycznego i negatywnego - może być interesujące zbadanie tego, co w tej skomplikowanej rzeczywistości mogłoby istotnie być specjalnym dziełem Chrystusa.

Tekst przemawia jedynie poprzez swoją treść.

„Mam wam jeszcze wiele do powiedzenia, ale nie zdołacie jeszcze tegounieść. Jeśli jednak nadejdzie ten, którego znacie jako Ducha Prawdy – poprowadzi on was ku wszelkiej prawdzie” (św. J. 16:12-13). Tym duchem jest zainspirowany niniejszy projekt.

Wróć do spisu treści tej strony.

W kościele katolickim i częściach kościoła ewangelickiego próbowano zakonserwować niknącą bliskość w stosunku do tej płaszczyzny przez teoretyczne dogmaty. Inne odłamy kościołów ewangelickich, które bardziej uwzględniały socjalną działalność Jezusa, sądziły, że należy zrezygnować z boskich aspektów istoty Jezusa. W naukach pochodzenia hinduistycznego porównuje się z tym pojęcie „awatar” różnych stopni. Pod tym pojęciem rozumie się ludzi, którzy nie są na ziemi po to, by samemu się rozwijać, lecz po, to by przyczynić się do rozwoju jakiegoś narodu lub ludzkości. Tak, jak kropla „boskiej doskonałości”. Różnice między następującymi po sobie „awatarami” zanikają jednak w takiej interpretacji, podczas gdy pojmowanie żydowskie lub chrześcijańskie podkreśla „Boga historii”, aspekt dalszego rozwoju i szczególną rolę „Mesjasza”.

Należy tu wspomnieć, że Koran uznaje Jezusa Chrystusa w wielu miejscach jako wysłanego od Boga proroka, a także jako „słowo“ boże, „stworzonego jak Adam“. Ma on więc w dobrze pojętym islamie dużo większe znaczenie, niż u tych nowoczesnych teologów chrześcijańskich, którzy zredukowali go do postaci socjalnego reformatora! Jedynie nauka o Jezusie jako o Synu Bożym, w ramach późniejszej nauki o Trójcy świętej, rozumiana przez chrześcijan z czasów Mohameta już w bardzo ziemski sposób, nie została zaakceptowana przez Koran. Nie było wtedy już chrześcijan, którzy umieliby wyjaśnić ten punkt widzenia w sposób na tyle autentyczny, aby mogli go zrozumieć również ludzie o innym światopoglądzie. (Patrz: specjalna strona „Jezus i islam”).

Należy w tym miejscu podkreślić, że ta strona tajemnicy Chrystusa wywodzi się nie ze spekulacyjnego sposobu myślenia, lecz ze skrajnych doświadczeń wizjonerskich, co widać np. u Jakuba Boehme, który jednak dysponował rzadką umiejętnością zrozumiałego dla innych przekazu własnych doznań. Wszystkie doznania natury duchowej wymagają wprawdzie (samo-) krytycznej przeróbki, lecz ocena jej wyników nie uwzględniająca istnienia takiej płaszczyzny doznań, nie jest właściwą metodą i do niczego nie prowadzi.
Ludzi z wyraźnie rozpoznawalną mistyczną lub duchową misją ciężko zrozumieć również wówczas, gdy są postrzegani wyłącznie historyczno-krytycznie przez swoją pozorną socjalizację z jednoczesnym pominięciem ich niezależnego, wewnętrznego, duchowego rozwoju.

*) Jezus, jako człowiek istniejący w historii, jest relatywnie dobrze udokumentowany. Kronikarze z 1. stulecia naszej ery, np. Józef i Tacyt, potwierdzają jego istnienie. W samych biblijnych Ewangeliach przy większości wydarzeń podano czas i miejsce. Np. dzięki podaniu wielu władców i urzędników (np. ‎‎‎Łuk 3:1, 2, 23) można zidentyfikować rok, w którym Jezus wygłaszał swoje nauki. 3:1, 2, 23) można zidentyfikować rok, w którym Jezus wygłaszał swoje nauki. Te same dane można było później znaleźć również w historiografii. Stąd biblijne sprawozdania mają charakter nie tylko czysto mitologicznych opowiadań. Niezawarte w Biblii "apokryfy", tzn. dalsze Ewangelie chrześcijańskie i inne teksty z pierwszych stuleci przywiązują często mniejszą wagę do dokładnego sprawozdania, koncentrują się za to na konkretnych interpretacjach poszczególnych wydarzeń przez ówczesnych autorów.

Medytacja nad Ewangelią jest opisana we wstępie we „wskazówce metodycznej“. Użyto specjalnie tego tekstu aby nastawić się na Chrystusa tak jak nastawia się czuły odbiornik, zamiast nawiązywać kontakt z rzekomo chrześcijańskimi siłami.

  Wróć do spisu treści tej strony.

Po omówieniu zagadnienia kolejności w Ewangeliach przejdźmy teraz do bardziej ludzkich wydarzeń. Narodziny Jezusa wiąże się tradycyjnie ze świętami Bożego Narodzenia, nawet jeśli w tym święcie nie wszędzie można jeszcze coś z tego zauważyć – Łk.1,26; Mt. 1,18. Należy zadać sobie pytanie, dlaczego wobec centralnego znaczenia późniejszych „trzech lat nauki” Jezusa, w dzisiejszych czasach teologowie tak wiele wysiłku wkładają w kwestionowanie niepokalanych narodzin. Podczas gdy wczesny uduchowiony gnostycyzm zakładał, że Jezus posiadał tylko „urojone ciało”, o tyle inne kierunki są zdania, że Jezus musiał przejść wszystkie fazy ludzkiej formy życia, aby dać wyraz określonej modelowej miarze. Jeśli jednak motywem miałoby być poszukiwanie prawdy, można by życzyć sobie w tej dyskusji więcej otwartości. W czasach pojawiania się nowych punktów widzenia związanych z transformacją seksu i miłości, zaczerpniętych częściowo ze wschodnich kultur i przypominających stare praktyki stosowane w świątyniach, przejęcie prawdziwego rdzenia tego przekazu nie powinno stanowić żadnych trudności.
Buddystom przypisującym Buddzie także nadzwyczajne okoliczności narodzin nie sprawiałoby żadnych trudności ani przyjęcie „niepokalanych narodzin” Jezusa, ani też dziewiczości w sensie duchowym, jak to np. można znaleźć u Steinera. Koran mówi o Jezusie jako o posłańcu bożym, którego Bóg stworzył z Marii „jak Adama” – tak samo jak Biblia opowiada o aniele, który zwiastuje narodziny Jezusa z dziewicy.

Mogłoby okazać się, że pojawia się już tu charakterystyczna cecha Jezusa polegająca na tym, że nie pasuje on do żadnych tradycyjnie przyjętych schematów myślenia. Takie specyficzne właściwości można jednak lepiej zauważyć w późniejszych latach jego życia. Natkniemy się również przy tej okazji na znaczenie możliwości „ponownych narodzin” *) w życiu dzięki Chrystusowi.

Od początku życie i działania Jezusa rozgrywają się równolegle z biegiem historii świata. Widać to już w chwili spisu ludności zarządzonego przez cesarza rzymskiego imperium, kiedy to rodzice Jezusa wyjechali do Betlejem, miejsca, które stało się proroczo istotne i w którym narodził się Jezus. Zostało to zawarte w literaturze teologicznej podczas rozważania globalnego znaczenia Jezusa.

Boże Narodzenie jest w szerszym znaczeniu świętem miłości przypominającym o tym, że Jezus został darowany ludzkości. Nie zmienia to jednak głębszego sensu, ponieważ wszystkie etapy w życiu Jezusa można zrozumieć. Proszę też porównać rozdział „A słowo stało się ciałem” w głównym tekście.

Od nowo narodzonych chrześcijan w rozumieniu dzisiejszych niezależnych kościołów itd.
- nadal oczekuje się, że będą oni wzmacniać swoją codzienną wiarę, aby stale się doskonalić.
- Muszą teraz ponownie zastanowić się nad wszystkimi aspektami swojego życia, większość z nich wiele w nim zmieni.
- Zgodnie z cytatem „Oto czynię wszystko nowe” (Ap 21, 5) należy już dzisiaj przemyśleć wszystko od podstaw...

Pytanie:
Czy mogę - o ile jeszcze tego nie doświadczyłem - zażyczyć sobie wewnętrznej odnowy od Boga jako źródła wszystkiego?

Wróć do spisu treści tej strony.

Również temu zagadnieniu przypisuje się, tym razem w niektórych nowoczesnych spirytualnych pismach, po części nieproporcjonalnie duże znaczenie. Biblia przytacza jedynie błogosławieństwo starca Symeona i zdumienie nauczycieli wobec dwunastolatka – Łk. 2,29-51. Najbardziej autentyczna z niebiblijnych „Ewangelii dzieciństwa“ – dostępna we fragmentach i Nowych Opowiadaniach (te ostatnie wydane przez wydawnictwo Lorber, w języku niemieckim) - „Ewangelia św. Jakuba”, zawiera wprawdzie szkice wydarzeń i spotkań. Nie można w niej jednak znaleźć niczego, co w myśl jednej z nowoczesnych tez potwierdzałoby, że Jezus nauczył się wszystkiego od esseńczyków lub od częściowo spokrewnionej z nimi komuny qumrańczyków, według innej teorii w egipskich lub greckich świątyniach, a według jeszcze innej w Indiach itd. Można by pokusić się o użycie w oparciu o wzkazówki kreatywnej fantazji, o ile nie prowadziłoby to do tworzenia nowych i pochopnych dogmatów. W ten sposób powstałby jedynie nikły zarys postaci Jezusa, który spotkał się w sposób intensywny nie tylko z tym czy tamtym, lecz z wszystkimi ważnymi duchowymi kierunkami tamtych czasów i rozwijał to, co musiał rozwinąć z wewnętrznej potrzeby i co nie musi zgadzać się z tym, czego według innych należy się koniecznie nauczyć. Jest to podstawowe doświadczenie, które można dokładnie zrozumieć, i które jest niektórym dobrze znane. Rozbija ono jednostronne psychologiczne wyobrażenie o „znaku” i zachowaniu. Dla wybitnych indywidualności i mistyków jest ono wręcz typowe. Może ono ujawnić się już we wczesnym dzieciństwie....

Wróć do spisu treści tej strony.

Wróć do spisu treści tej strony.

Pierwotna forma chrztu wodą nie była ani aktem symbolicznym, ani deklaracją członkowską jakiejś wspólnoty religijnej. Zanurzenie, przez osobę doświadczoną w tym względzie, a w tym przypadku przez Jana Chrzciciela, graniczyło często z utopieniem i było tym samym prawdziwym przeżyciem z pogranicza światów. Pod tym względem była ona podobna do starożytnych „wtajemniczeń” wzgl. „prób wtajemniczających”. Jednak w tym przypadku ewentualne przeżycia psychoczne nie stanowią ani celu samego w sobie, ani też nie są metodą pokonania strachu przed śmiercią - lecz chrzest przypieczętowywał wezwanie do „pokuty”, a dokładniej tłumacząc, do „nawrócenia” do woli Boga Stwórcy, którego „królestwo niebieskie” miało się „zbliżać"- Mt. 3, J.1.

Gdy Jezus prosi o chrzest, św. Jan nie czuje się na siłach aby mu pomóc. Zgadza się on, ale nie panuje nad wydarzeniami, lecz może jedynie przyglądać się, jak w Jezusie następuje większa przemiana niż ta, w której on mógł pośredniczyć. O ile przewidział on już możliwość przeżycia wyższej formy chrztu ogniem ducha przez Tego, który idzie za nim, o tyle może teraz zobaczyć jak „Duch Boży” zstępuje na Jezusa. Chrześcijańscy ezoterycy widzieli w tym wydarzeniu właściwe „narodziny Chrystusa w osobie Jezusa”. Nie wymaga to jednak pojawiającego się niekiedy wyobrażenia Jezusa i Chrystusa jako istot, które przedtem nie miały ze sobą nic do czynienia.

Ogólnie rzecz biorąc można traktować chrzest, a w szczególności „chrzest ducha“ – pojęcie to stosuje się w różnoraki sposób np. w niezależnych kościołach – jako wstęp do „powtórnych narodzin” człowieka – J. 3. Stosowane w chrześcijańskich dążeniach bardziej popularne pojęcie „ponownych narodzin” nie będzie tu stosowane ze względu na niebezpieczeństwo mylnego interpretowania go jako reinkarnacji. Nie oznacza to oczywiście, że pojęcie reinkarnacji nie pojawia się w Biblii – należałoby w związku z tym tematem dokładniej przyjrzeć się np. Ewangelii św. Mateusza 11,14.

Zamiast prób rozstrzygnięcia teologiczno-teoretycznych sporów o charakter chrztu, można by skierować zainteresowanie raz na to, czym takie „powtórne narodziny" mogłyby w praktyce stać się dla człowieka. Może on rozpocząć na nowo całe swoje życie, odczuwać i przeanalizować je wychodząc z zupełnie innej płaszczyzny swojej istoty, a mianowicie z tej płaszczyzny, która jest zwrócona ku Bogu. Bóg może przyjąć „postać ludzką”, a człowiek może dzięki temu bardziej upodobnić się do jego „wizerunku”, bądź też jak to wyrażają mistycy – „iskra Chrystusa” w sercu wypełnia się życiem i zaczyna rosnąć w człowieku. Człowiek podchodzący do tego medytacyjnie może to zaobserwować w wizji dziecka, które prawdziwie się rozwija lub dziecka z matką jako wizji duszy. W odróżnieniu od ulotnej wewnętrznej wizji stworzonej na próbę – można tu mówić o wyższym stopniu obrazującym wewnętrzny rozwój człowieka, który można w niesamowolny sposób wyzwolić. To wewnętrzne dziecko może później „dorosnąć" i stać się jeszcze trochę później, stale świadomie obecnym.

U osób o mniejszych zdolnościach do imaginacji, ten sam fenomen może uwidocznić się bardziej w formie wewnętrznych uczuć i wrażeń natury myślowej lub po prostu przez zmiany w życiu. Dzieła sztuki jak np. „madonna sykstyńska” powstały zapewne też w oparciu o wizje i mogą być dlatego pomocne w odnalezieniu dojścia do wewnętrznych realiów. (...)

Po rozpoczęciu przez Jezusa nauczania i po „chrzcie ducha” związanym z przeżyciem Pięćdziesiątnicy, nie było absolutnej konieczności aby kontynuować sam chrzest w wodzie. Już u samego Jezusa stał się on jedynie zewnętrznym znakiem nowej, dojrzałej już od wewnątrz fazy rozwoju. O ile ruch chrzcicieli nauczał jeszcze „żałujcie i dajcie się ochrzcić", o tyle uczniowie Jezusa głosili, po połączeniu z tym ruchem, „wierzcie”, tzn. otwórzcie się na siłę wiary i „dajcie się ochrzcić". Było to ustępstwo na rzecz zwolenników Chrzciciela. W każdym razie punkt wyjścia był teraz pozytywny. Obie strony chrzciły dorosłych, którzy się na to świadomie zdecydowali. Nie wyklucza to oczywiście, że dla nowrodków mogło istnieć od 2000 lat coś w rodzaju błogosławieństwa jako „prawa z urodzenia”. Jednak byłoby tu celowe rozróżnienie tego od właściwego chrztu, oraz od kwestii przynależności do jakiegoś określonego kościoła. W ten sposób dotyczące tych zagadnień spory mogłyby się same rozwiązać.

Jako nieodzowne w dawnym Izraelu nawiązanie do wszechobecnej interpretacji zapowiedzianego nadejścia Mesjasza jako króla - chrzest rozumiano również jako wkroczenie do nowego królestwa. Nie miałoby jednak większego sensu wyjaśnianie ówcześnie żyjącym ludziom, że nie chodzi tu jednak ani o żadne mocarne królestwo, ani też o organizację kościelną lecz raczej o wspólnotę tych wszystkich, którzy przyjmowali Boga za swojego ojca, a co za tym idzie, siebie samego w swojej duszy za narodzonego za sprawą tego ojca syna lub córkę. Ta pewność w połączeniu z wzajemnym braterskim stosunkiem tych „synów“ i „córek“ pomiędzy sobą oraz pomiędzy sobą samym a synem człowieczym i boskim Jezusem, jako starszym bratem - tworzyły centralny trzon nauk, które oferowano ludziom do naśladowania. W dawnym Izraelu istniały już wprawdzie obok wyobrażeń o niedostępnym Bogu, wyobrażenia Boga jako ojca, ale raczej bardziej w charakterze ojca Abrahama i pochodzącego od niego narodu. Tylko za pośrednictwem narodu Bóg był ojcem pojedyńczej jednostki. Jedynie nieliczne pojedyńcze osoby mogły wówczas dotrzeć do tego przeżycia Boga jako bezpośredniego ojca indywiduum, które to przeżycie umożliwił ogółowi dopiero Jezus. Chodzi tu o indywiduum, które na swojej drodze życiowej daje się prowadzić przez wpływ Boga na jego duszę i posiadające w każdej chwili możliwość komunikowania się z nim, a także przeczuwającego, dzięki temu związkowi z Bogiem, ponadczasowość swojej własnej istoty. Zaznaczy się to wyraźniej w dalszym przebiegu drogi Chrystusa. Jest to coraz bardziej widoczne w dalszej drodze Jezusa, ale korzenie tego można odkryć już tutaj.

(...)

Liberalni teolodzy interpretowali chrzest Jezusa jako przeżycie powołania. Z punktu widzenia tradycyjnej teologii kalendarzowa i prorocza integracja stała się natomiast jednym z tematów w historii świata (np. Łuk 3:1-4 wraz z odniesieniem do Izajasza 40:3-5; ): w proroctwie istotne jest zbawienne działanie Boga.

Dzisiaj chrzci się najczęściej przez pokropienie wodą lub przez zanurzenie w niej.
Kościoły uznają pomiędzy sobą z reguły przynajmniej chrzest i tym samym chrześcijaństwo wiernych. Wolne kościoły przykładają wielką wagę do tego, żeby przyjmować chrzest jako dorosły lub żeby przynajmniej odnowić go będąc już osobą dorosłą. Bardzo ważne jest tam też dodatkowo głębokie znaczenie ochrzczenia przez Ducha św. (Pierwotnie rzeczywiście chrzczono dorosłych, ale nie wykluczało to również udzielenia błogosławieństwa dzieciom. Owo błogosławieństwo miało jednak inny charakter niż chrzest.) Chrztu w pierwotnym znaczeniu nie rozumiano jako przyjęcia w poczet członków jakiegoś konkretnego wyznania tak jak to ma miejsce w dniu dzisiejszym, w szczególności w wielkich wspólnotach kościelnych.

Kościoły uznają też w wypadku wystąpienia takiej „konieczności” fakt, że tam gdzie nie ma do dyspozycji duchownego, chrztu może udzielić każdy chrześcijanin: „ Ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna (Jezusa Chrystusa) i Ducha świętego. Amen”.

Pustynia jest symbolem zewnętrznego i wewnętrznego odosobnienia, które tym bardziej umożliwia uzyskanie pełniejszej świadomości i silniejsze połączenie z ogarniającym wszystko Bogiem. To przygotowanie do wszystkiego innego jest nieodzowne dla każdej poważnej drogi związanej z religią, a także dla każdego odnowionego związku z bożym podłożem, nawet jeśli nie stanowi ono całości tej drogi.

Nawet te kościoły, które mówią często o „głębi wewnętrznej“ i przeciwstawiają ją np. zewnętrznym demonstracjom pokojowym, nie zadają sobie trudu żeby pokazać ludziom rzeczywiście możliwą do praktykowania drogę do owej „głębi”. W nabożeństwach w ponad 30 różnych kościołach nigdzie nie można znaleźć w wystarczającym stopniu elementu ciszy, wewnętrznego skupionego spojrzenia na siebie samego, cichego oczekiwania po modlitwie. Śpiew, kazanie, modlitwy, śpiew, często jeszcze równocześnie z dekoncentrującym zbieraniem pieniędzy prawie bez przerwy – to prawie wizerunek ciągłego pośpiechu naszego dzisiejszego społeczeństwa, który w sposób świadomy lub nieświadomy odwraca uwagę ludzi od ich nie zbadanego wnętrza. Dopiero w ostatnim czasie, wobec poszukiwania przez ludzi – prawie obojętnie jakiego typu – doświadczeń, można tu zauważyć niewielki postęp. Oznacza to, że chociaż dla niektórych, odbywają się inaczej przeprowadzane kursy na koniec tygodnia lub podobne imprezy. Istnieją też w razie zapotrzebowania, stosowne możliwości w kółkach biblijnych albo w domu. Nawet wtedy jednak brakuje często odpowiedniego prowadzenia. A przecież jedni mogliby zauważyć, że silniejsze zbliżenie do Boga wymaga „cichej izdebki”, a inni, że ważne dla nich wartości takie, jak zdolność do samokrytyki, tolerancji i pokoju, także wymagają u swych podstaw wyłączenia się z zewnętrznej aktywności. Oczywiście nie wystarczyłoby zastosowanie się do tego w ramach nabożeństwa. Chodzi raczej o sugestię uznania tego za ukrytą często głęboko naturalną potrzebę.

Poważnym wyzwaniem jest też np. zachowanie ciągle milczenia podczas trwania ścisłej ok. sześciodniowej medytacji Zen na siedząco (Zen-Sesshin), rozpowszechnionej również częściowo w klasztorach chrześcijańskich. Również poza okresami medytacji np. podczas posiłków itp. Po około trzech dniach, wielu niedoświadczonych w tym względzie nie może tego wytrzymać, aby w czwartym dniu, co można porównać z działaniem głodówki, odetchnąć i zrozumieć korzyści, których nie można w wystarczający sposób opisać słowami.

Cisza prowadzi do otwarcia się. Zwrócenie się do Boga stanowi w tym przypadku ochronę tej otwartości.Po medytacji konieczne jest ponowne przestawienie się na inne warunki, w których ewentualnie korzystniej jest być mniej otwartym.

Byłoby jednak ważne, żeby także do życia codziennego wnieść trochę więcej ciszy, aby nauczyć się osiągać coraz mocniejsze wyczucie swojej świadomości. Dla poszczególnych osób oznaczałoby to umiejętność przywracania sobie wprowadzającego ład i łagodzącego doświadczenia spokoju, w odstępach związanych z emocjami lub po skomplikowanych przeżyciach, bądź też kiedy tylko byłoby to po nich możliwe. Chodzi tu o wchłonięcie treści, ale nie zastanawianie się nad nią w pierwszym momencie oraz o odprężenie części ciała w określonej kolejności – wszystko to jednak miałoby odbywać się przy zachowaniu pełnej świadomości człowieka jako całości, a nie w sensie skupienia się na uczuciu zadowolenia i błogości.

Ten sam punkt widzenia oznaczałby dla spotkań, pracy, obrad itp. - rezygnację z męczącego ciągłego przechodzenia od jednego tematu bezpośrednio do następnego, na rzecz włączania chociaż krótkich przerw, które nie służyłyby jednak jedynie odprężającym rozmowom itp., lecz przede wszystkim temu, żeby o ile to możliwe i potrzebne, rozważyć i przeanalizować wydarzenia oraz zyskać w każdym razie umiejętność świadomej umiejętności przestawiania się na inny temat. Podobnie jak w dziedzinie żywienia poleca się świadome spożywanie poszczególnych potraw. Można zresztą znaleźć wiele punktów stycznych pomiędzy zasadami z dziedziny dietetyki i duchowym „odżywianiem”.

Wróć do spisu treści tej strony.

Także w mniejszej skali pojawiają się siły negatywne, które – jak wszystkie siły – mogą ujawniać się w jakiejś postaci w naszym wnętrzu lub w życiu. Po pierwsze należy tu wymienić pozostałe i usamodzielnione tendencje w samym człowieku, bez udziału integrującego serca, a co za tym idzie, Boga. Do tego usamodzielnienia się, w pierwszej kolejności myślenia, a w dalszej także woli, odnosi się „ jedzenie z drzewa poznania”.

Z jednej strony są to cechy znieczulające i związane z presją materialną. Jeśli są one głęboko zakorzenione w podświadomości, wówczas można się im co prawda przeciwstawić i rozpoznać ich istotę, ale zwalczyć je dogłębnie jest bardzo trudno. Świadoma umiejętność rezygnacji i możliwość posiadania zamiast jego przymusu, a także twórczy, etyczny stosunek do nich, jest jednocześnie treningiem w celu przezwyciężania tych sił.

Natomiast odwrotne życzenia prowadzą do ucieczki i obojętnego, szyderczego odcięcia się od problemów materialnych oraz ewentualnie ucieczki w sferę duchową. Czasami można przeoczyć, że jest to druga strona tego samego „negatywnego” medalu powiązana w myśl „zasady wahadła” z drugą stroną. Ta druga sfera jest dziś już bardziej widoczna i łatwiejsza do naprawienia. Środkami wspierającymi tę zmianę są współczucie i dający poczucie wolności dar miłości.

Jedną z właściwości, którą można znaleźć w związku z obydwoma, jest żądza władzy. Przeobrażenie tej iluzji wymaga odwagi do bezwarunkowej prawdomówności i opartej na niej tolerancji oraz wolnej solidarności w obcowaniu z innymi.

Ogólnie rzecz biorąc brakuje we szystkich tych sferach silnej i jednocześnie altruistycznej indywidualności osób zainteresowanych, która mogłaby wypełnić te sfery w miejsce negatywnie ukierunkowanych tendencji.

R.Steiner opisał dwie główne siły negatywne jako odrębne duchy, takie jakie można przeżyć w świecie duchowej kontemplacji. Jak już wspomniano, jest wprawdzie wskazane aby zwrócić uwagę na obydwa sposoby działania, ale poza granicami duchowej kontemplacji nie jest zupełnie uzasadnione, jeśli antropozofowie negatywnie osądzają te chrześcijańskie wyobrażenia o jednej negatywnej istocie, że skupiają one w sobie obie strony. Tendencje występują często w tak przemieszanej formie, że w końcu tendencje „antyboskie” można traktować jako całość, której przeciwstawić można nie kilku bogów, lecz Boga Chrystusa wraz z wszystkim, co działa po jego myśli.

Istnieją jednak inne duchowe kierunki, które rzeczywiście przymykają oko w związku z tym i uważają za boskie wszystko, co podąża w kierunku duchowych wyżyn.

Postępowi teologowie ewangeliccy natomiast, podobnie jak niektóre inne duchowe prądy, przymykają od razu dwoje oczu i negują wyobrażenie o negatywnych istotach, uzasadniając to tym, że pojawiają się one rzadko i tylko w niektórych miejscach Biblii. Nie uwzględniają oni jednak, że nie chodzi tu o żadne wyobrażenia, lecz o konkretne doświadczenia, które miały miejsce nie tylko w starożytności.
Niektóre mniejsze grupy chrześcijańskie, będąc pod wpływem pojęcia „Władca świata” np. J. 14:30, przyjmowały, że ten świat „należy” w pełni do niego, a ludzie mogą mu jedynie ustąpić miejsca, chociaż w rzeczywistości NT przypisuje mu jedynie uwodzicielską i zaborczą rolę. J 12:31: "Sąd odbywa się teraz nad tym światem; i władca tego świata musi pójść precz."

Takie osobiste „czułe punkty“ stanowią jednak czasami płaszczyznę reflektującą pokrewne siły zewnętrzne. Ślady tego można odnaleźć we wszystkich społeczeństwach: z jednej strony na zachodzie przykładowo w sytuacjach, w których pieniądze i egoizm stanowią wartości nadrzędne, a w szczególności w przestarzałej jednostronnej formie pozbawionej zabezpieczenia socjalnego, w jednostronności nacjonalizmu i faszyzmu - zwłaszcza wobec ich arogancji i obojętności w stosunku do reszty świata - oraz w niszczących praktykach „religijnych” , a z drugiej strony w skrajnościach stalinizmu – np. jego brutalnemu wyrównywaniu. Nie oznacza to jednak globalnego potępienia wszystkiego i każdego w takich społeczeństwach.

Wróć do spisu treści tej strony.

Od tego miejsca aż po krzyż widać ten niekiedy twórczy związek przeżyć pomiędzy Jezusem i Maryją. Działa ona inspirująco, towarzyszy mu w przeżywaniu ważnych stacji jego życia i ulega w ten sposób także duchowej transformacji.

O ile w czasach nowożytnych pojęcie „oblubienica Chrystusa“ dla sióstr zakonnych przyjmuje się tylko w znaczeniu zewnętrznym, o tyle wskazywał on pierwotnie realny sposób przeżyć.

Dla mężczyzn nasuwała się niekiedy też ta droga poprzez Maryję, wzgl. przez Maryje*. Obie płci mogą jednak wybrać drogę poprzez Jezusa, Maryję lub przez oboje, bo od duszy po hormony, nie ma żadnego człowieka, który teraz i na zawsze musi kierować się schematem reakcji charakterystycznych dla swojej własnej płci. Są jednak ludzie, dla który lepszy jest wybór jednej lub drugiej drogi. Na koniec jednakże pojawi się wewnętrzna całość (spójność). W kościele katolickim istniała, dziś już prawie zapomniana praktyka adoracji Serca Jezusa i „niepokalanego Serca Maryji". Ten rozwój wewnętrzny nie troszczy się o to, czy np. autor tego rozdziału jest nie-katolikiem, a co za tym idzie niewiele wie na temat Maryji, ale za to nie nabawił się uprzedzeń tak jak wiele osób, które praktykują ten zorientowany na zewnątrz kult maryjny.

Dopiero ten, kto idzie taką przeobrażającą drogą , mógłby bez wypierania się iść drogą sam. Ale nawet wtedy nie musi to być dla niego / dla niej droga samotna. To właśnie z perspektywy większej wewnętrznej wolności związek z inną płcią byłby możliwy, bądź nawet możliwy w doskonalszej formie.

W tym kontekście należy zintegrować w swojej osobowości także te fragmenty duszy, które otrzymuje się od ojca i matki

Boga, jako największą tajemnicę świata, można z pewnością w mniejszym stopniu zgłębić przez ograniczenie się do jednej gałęzi nauki, sposobu przeżycia lub traktując go jako pojedyńczy fenomen, bo mogłoby to w najlepszym razie wyjaśnić tylko jedną ze stron tego zagadnienia. Należałoby raczej spróbować uznać kilka aspektów i przeanalizować je jako całość. Do tej pory miało to miejsce jedynie w bardzo małym stopniu. Jeśli wspomniany wyżej proces alchemiczny i dzięki temu m.in. także współużytkowanie lewej i prawej półkuli mózgowej (co jest w dzisiejszych czasach przedmiotem poszukiwań prowadzonych przy zastosowaniu wielu różnorodnych metod) , które chrześcijanie przechodzą na swój sposób stosując rezultat „ twórczego przekonania w miłości” – wtedy boje toczone między teologami należałyby wkrótce do przeszłości. Podobnie jak możliwa byłaby wtedy specjalizacja w różnych aspektach, która byłaby za taką uznana i nie roszczono by już prawa do wyłącznej racji. Doszło by wreszcie do rzeczywistej wymiany pomiędzy ludźmi.

Tradycyjna teologia interpretowała to wydarzenie jako zastępstwo kultu Dionizosa lub jako symboliczne nawiązanie do spotkania Izraela z Bogiem ("3. dnia..." 2.Mojż 19:16), jak również antycypację Wielkiego Postu, podczas którego wino ma głębsze znaczenie.

* Podczas, gdy Maria, Matka Jezusa jest uznawana jako matka duchowa tych, którzy chcą uznać jej przewodnictwo, Maria Magdalena jest, dla tych, którzy ją czczą, bardziej związana z życiem ziemskim.
Maria Magdalena (Maria z Magdalii) była Kobietą, która chodziła za Jezusem. Wielu uważa na podstawie tradycji, że była ona prostytutką, która zmieniła swoje życie przez Jezusa. Lecz Jezus powiedział: „Ona wiele umiłowała“. Niekoniecznie oznacza to sex, lecz – przynamniej także – zdolność do kochania (szeroko pojętego) ludzi, współodczuwania z nimi i bycie dla nich dobrym. Ona kochała Jezusa, to znaczy, darzyła go szacunkiem jako człowieka i podziwiała jako duchowego przywódcę. Zgodnie z literaturą mistyczną (Jakub Lober) oczyszczała ona swoje uczucia do Jezusa coraz bardziej w kierunku miłości duchowej. Taka była miłość, jej droga - coraz bardziej zrozumieć Jezusa i Boga. (Być może podobnie jak Klara, kobieta, która kochała mnicha Franciszka z Asyżu/św. Franciszka ur. ok. 1100r. – który ją najpierw odesłał, a później przyjął, kiedy jej miłość stała się czystą miłością duchową. (Jest o tym interesujący film po niemiecku i angielsku oraz polsku)
Jest specjalna tradycja, która odnosi się do Marii Magdaleny: Legenda „ O Świętym gralu” Józef z Arymateii i Maria Magdalena i inni uczniowie Jezusa zanieśli gral – pierwotnie była to miseczka, w której została przechowana krew Jezusa – do południowej Francji lub do Anglii. Niektóre cuda zostały przypisane do tego grala. (Gral jest także symbolem boskiej miłości).
Są także jeszcze nowe spekulacje odnośnie Marii Magdaleniy. Np. pomysł, że miła ona dziecko z Jezusem, które miało dać początek wczesnej europejskiej dynastii królewskiej (Merowingów) Nikt nie może potwierdzić Państwu takich spekulacji z nowoczesnych, sensacyjnie napisanych książek.

**) Wymienione terminy "Anima i Animus" nie należą do spraw wiary. Poza tym doświadczenie wielu ludzi, czy to chrześcijan, czy też i nie, dowodzi, że mężczyźni i kobiety mają w swojej psychice pierwiastki zarówno "męskie" jak i „żeńskie”, pochodzące po części od ojca i od matki, w których to dojrzewały; i które każdy może nauczyć się zintegrować ze swoją osobowością. Idea „Animus i Anima "nie musi zgadzać się z obecną rzeczywistością, ale jest ona próbą zrozumienia owej rzeczywistości w jej własnym kontekście przez psychologów badających ludzką głębię.

Pytanie:
Czy mogę polepszyć mój stosunek do płci przeciwnej z pomocą Boga?

Wróć do spisu treści tej strony.

Rozwój kościelnych poglądów na temat seksualizmu oraz przeciwnych im pozycji wewnętrz- i pozakościelnych sprawia wrażenie , że ludziom jest szczególnie ciężko w tym względzie w ogóle zorientować się, jak należałoby zgodnie z ludzką naturą lub z „chrześcijaństwem” postępować w tym względzie. Moralne zakazy z zewnątrz straciły już w latach sześćdziesiątych większą część swojej siły oddziaływania. Kościoły też nie były w stanie wyłonić z tradycji sensownego etycznie rdzenia, który można by zastosować w stosunku do naszego dzisiejszego społeczeństwa. Powstała z buntu przeciwko stłumionemu seksualizmowi „rewolucja seksualna” doprowadziła do kolejnego ekstremum w postaci nowej ideologii opartej o przymus seksualny, marnowanie energii życiowej i nie uwzględnianie tęsknoty do duchowo i mentalnie odpowiedzialnych związków, czego wynikiem mogą stać się ciągłe załamania aż po niezdolność do pracy. Dlatego w latach osiemdziesiątych pozostało w wyniku tego sposobu myślenia jedynie poczucie rezygnacji i także w tym przypadku nie udało się zachować, chociaż w części, sensownego centralnego motywu rozwiązań spoza tych skrajnych modeli. Może trzeba by doszukiwać się przyczyn takiego stanu rzeczy w „sposobie myślenia opartym na posiadaniu”. W oparciu o te trwające stulecia walki można wysnuć wniosek, że zarówno odpowiedzialności jak i wolności, szczególnie odnośnie każdego rodzaju związków pomiędzy mężczyznami i kobietami, nie można realizować lub harmonijnie łączyć pomiędzy sobą w oderwaniu od całościowo rozumianego rozwoju ludzi. Niektóre nieliczne związki partnerskie np.te , w których to się chyba istotnie udało, są dowodem na to, że można jednak zrealizować takie założenia.

Kochać Boga i bliźniego jak siebie samego, a więc siebie samego również. Ta reguła, którą Chrystus zastąpił logikę zakazów Starego Testamentu, opisuje najpierw postawę uniwesalną, która przenika i łączy te wszystkie trzy elementy. W tym kontekście miłość bliźniego jest czymś innym niż tylko troska o krewnych itd., chociaż może, rzecz jasna, w oczywisty sposób dotyczyć również krewnych. W związku z tą rolą człowieka polegającą na opartej na udzielaniu miłości pomocy tam, gdzie jest ona potrzebna - także miłość siebie samego nie jest egoistyczna lecz odnosi się ona po prostu do własnej osoby łącznie z ciałem jako narzędziem, dzięki któremu można służyć innym lub Bogu.

W tym kontekście jest oczywiste, że np. spotykane niekiedy tezy traktujące po prostu seksualizm na równi z miłością lub próbujące postawić znak równości pomiędzy miłością własną a zaspokajaniem swoich potrzeb i fantazji, nie ma absolutnie nic wspólnego z założeniami Chrystusa. To, co ukazuje raczej wewnętrzną izolację poszczególnych sił i umieszcza wizje między ludźmi a innymi realnymi osobami - jest po prostu jedną z wielu niedoskonałości człowieka, z których można się wprawdzie czegoś nauczyć, ale które jednak nie nie mogą stać się celem samym w sobie.

Dzisiejsi Europejczycy mogą przeżyć coś z dziedziny przeobrażeń seksualizmu zwłaszcza wtedy, gdy dwoje ludzi nawiązuje najpierw duchowy i mentalny kontakt podczas wspólnych przedsięwzięć, a później uczy się obchodzić z przejawami antypatii lub sympatii. Te przejawy należy, chociaż z pewnością nie jako jedyny aspekt, uwzględnić w poszukiwaniach sensownych kontaktów ze światem zewnętrznym. Kontakty na płaszczyźnie cielesnej można by rozwinąć dopiero w następnej kolejności. Nie należą one automatycznie do każdego spotkania lub przyjaźni. Siły serca mogą wtedy pociągnąć za sobą energię seksualną, której nie trzeba w wybuchowy sposób natychmiast zaspokoić, jak to w dzisiejszych czasach, w oparciu o podłoże kulturowe, często się odbywa. Czułe nastawienie jest tu konieczne.

W wielu duchowych tradycjach nauczano, by zamiast ciągłego wyżywania seksualizmu – doprowadzić do tegoż transformacji umożliwiającej więcej niż jedynie jego freudowską „sublimację”. (...). Słabą stroną starszych wschodnich orientacji było m.in. to, że zaczynały one od seksualizmu, zamiast pozwolić ludziom spotykać się przez cały czas, co mogłoby oszczędzić dzisiaj różnych technik, bądź też, jak to przynajmniej w dzisiejszych czasach byłoby bardziej na miejscu, „zacząć od góry", a więc najpierw poznać się na płaszczyźnie duchowej i mentalnej. Słuszne jest z pewnością założenie wschodnich orientacji, że związek nie oparty wyłącznie na dążeniu do męskiego lub żeńskiego orgazmu, może doprowadzić do harmonijnego współistnienia tej dziedziny życia, zgodnie z istotą ludzką jako całością. Również w chrześcijaństwie pojawiały się już podobne założenia, które jednak tymczasem uległy zapomnieniu i dlatego muszą być na nowo wypracowane. Wiedzę na ten temat można np. odkryć w spuściźnie minezingerów i trubadurów.

To stare założenie, które Jezus aprobuje aż po negatywne interpretowanie pożądliwego spojrzenia np. na partnerkę innego, nie musi jednak wykluczać tych wyższych przesłanek leżących u podstaw radosnego spotkania dwojga obcych sobie ludzi – które częściej niż się to zakłada, ma w tym swój udział, co nie zawsze prawidłowo pojmują nawet sami zainteresowani: „Jeśli dwóch lub trzech spotyka się w moim imieniu, ja też jestem wśród nich” (lub w innym, także właściwym tłumaczeniu - „w nich”). Nie wymaga to wcale spotkania w ramach zgromadzenia kościelnego, a także żadnego specjalnego przygotowania, lecz może mieć miejsce wszędzie, gdzie „Duch Boży” doprowadza, obojętnie w jakim celu, do spotkania dwojga ludzi. Podchwycić to tam, gdzie dochodzi do spotkania mężczyzny z kobietą oraz wtedy gdy odczuwają oni do siebie wzajemnie sympatię, a do tego jeszcze zachować pełną świadomość stanowiącą punkt wyjścia – to musi być bardzo trudne, ale jest absolutną światową koniecznością. Przy tym nie musi tu chodzić ani o więzi, ani o seksualizm lecz o to, by zainteresowani mogli sami szczerze dowiedzieć się o co chodzi.

Koniecznym i dającym się samo z siebie korygować warunkiem odpowiedniego spotkania pomiędzy ludźmi, jest z natury analiza własnej indywidualności łącznie z „aurą” czyli oddziaływaniem. Nawet jako para pozostaną oni wtedy indywidualnościami, a zupełna rezygnacja z tej indywidualności na rzecz pary nie jest w żadnym razie celem Chrystusa.

Wróć do spisu treści tej strony.

W tym kontekście można by zadać sobie pytanie o sposób radzenia sobie ludzi z porywami emocjonalnymi. Bo przecież nie każdy i nie każda potrafi utrzymać swoje emocje na wodzy na tak wysokim poziomie jak Jezus, który stale żył „w pozytywnie pojętej bojaźni przed Bogiem” oraz ze współczuciem dla ludzi i którego zapał wspierał się wyłącznie na świadomej dobrej woli. U normalnych ludzi wszystkie emocje są przynajmniej na początku, przemieszane z podświadomymi mechanizmami bodźca i reakcji – które to biograficznie uwidaczniają się w różny sposób i w różnym stopniu, ale u podstaw swojej struktury są bardzo podobne. Samodzielne wyłowienie wielu z takich mechanizmów na podstawie własnych reakcji, a nie w oparciu o prognozy innych oraz spojrzenie na nie i w ostateczności samodzielne poradzenie sobie z nimi dzięki takiemu sposobowi postępowania – to długi proces nauki.

Chociaż mamy tu do czynienia z psychiką, nie są tu szczególnie wskazane dla osób poszukujących Boga i prawdy, zwykłe metody oparte na psychologicznej analizie lub terapii:
Tam, gdzie w podświadomości znaleźć można owe jednostronne wzory interpretacji, które redukują problemy psychiczne do seksualizmu i przeżyć z okresu wczesnego dzieciństwa i gdzie „przyczyny” słabości stają się ich „usprawiedliwieniem” pozostania takim właśnie jakim się jest, zamiast tak jak to czynił Erich Fromm podkreślając potencjał rozwoju istoty ludzkiej, tam wszędze psychologia jest raczej hamulcem w drodze rozwoju duchowego.

**) "Gorliwość" w tym znaczeniu należy odróżnić od "gorliwości bez poznania" (Rzym. 10,1-3).

W związku z tym tematem proszę zapoznać się ze specjalną stroną „Podstawy wartości etycznych“: Do trzeciej części.

Pytanie:
Czy mogę, z pomocą Boga, świadomiej analizować moje emocje?

Wróć do spisu treści tej strony.

Także z punktu widzenia badań świadomości można zauważyć, że kazanie na górze jest skierowane przede wszystkim do tych ludzi, dla których świadomość jest czymś więcej niż tylko analizą ludzkiego rozumu i dla których życie nie kończy się na progu własnego domu. „Duchowo ubodzy”, a więc ci, którzy „wiedzą, że nic (albo niewiele) wiedzą” i są otwarci na ciągłą relatywizację, że Bóg wie więcej niż oni oraz że może on jeszcze nauczyć ich wielu rzeczy, są „błogosławieni” i „ich jest królestwo niebieskie”. Taką postawę można również traktować jako ciągły silny postęp w rozwoju, o wiele bardziej niż wiele innych postaw, które ludzie uważają za „mądre”.

„Ci, którzy cierpią“ nie zawsze muszą znosić jedynie swój własny los i w ten sposób przyczyniają się stanu ogółu, zamiast lekkomyślnego abstrahowania od wszystkiego. Niektórzy pomagają też żyjąc, nieść ciężar wielu powiązanych ze sobą istnień ludzkich, a na koniec także los narodów i ludzkości. Zamiast mężów stanu są to dziś często ugrupowania i któż daje im potrzebne zrozumienie, kto się modli za nich zamiast za potężnych, znanych i gospodarczo wielkich?

„Łagodni“ są najwyraźniej łagodni z wyboru (a więc nie są to po prostu strachliwi). „Oni będą posiadać świat” i tylko z ich ręki może on zachować się i dalej rozwijać.

„ Ci, którzy głodują i pragną sprawiedliwości“ – to nie zawiść, lecz właśnie poszukiwanie sprawiedliwości dla siebie i innych otwiera ludziom drogę na „górę”, dając im wcześniej czy później odpowiedź nawet jeśli niekoniecznie wypada ona tak, jak się tego spodziewali. „Miłosierni” wnoszą dobrowolnie, w bardzo wyraźny sposób, swoje siostry i braci do góry i są tam tym samym także wnoszeni przez Boga.

„Ci czystego serca" i ci, którzy w taki sposób zobaczyli swoje duchowe „okulary" lub, inaczej mówiąc, uprzedzenia i z nich zrezygnowali, ci „ujrzą Boga”. Oto bardziej wszechstronna wersja wyrażenia ”nie sądźcie”.

„ Miłujący pokój“, a więc ci, którzy ofiarowują pokój w sensie modlitwy o pokój Franciszka z Asyżu, pozwalają również innym zauważyć, że tu musi działać inna siła niż ta, która w innych sprawach decyduje o ludzkim życiu. Tak „będą się zwać synowie ( i córki) Boga".

„Ci, którzy są prześladowani za sprawiedliwość (umiłowanie sprawiedliwości)“ i którzy „za mnie“, tzn. za Jezusa, zostaną zniesławieni i będą prześladowani, będą też błogosławieni i taki był często ich stan wewnętrzny, podczas gdy ich zewnętrzna powłoka cierpiała. To nie znaczy, że cierpienie jest celem samo w sobie.

Ich rolę jako „sól ziemi“ i „światłość ziemi" ci, o których jest tu mowa, mają też pełnić. Właśnie w tym rozdziale Jezus nawiązuje do „praw” i proroków starego przymierza. Nawiązuje on wielokrotnie do minionych czasów, co przetwarza jednak na potrzeby nowych czasów, gdzie nie przepisy same w sobie, lecz ich źródła byłyby na pierwszym planie i gdzie każdy człowiek może od nowa sam tworzyć wewnętrzne zasady życiowe.

To myślenie w wyższych kategoriach w kazaniu na górze (patrz też: następny rozdział) jest już z powodu swojej treści skierowane do ludzi, którzy chcą zastosować je nie tylko w celu nowej orientacji swojego indywidualnego sposobu rozumowania. Ten nadany kierunek dotyczy w pierwszej linii życia indywidualnego, a później stosunku do partnera lub „bliźniego”, którego w tym życiu można poszukiwać tak, jak to opisano w rozdziałach „Chrzciny” i „Cisza na pustynii”. W dalszej kolejności należy włączyć je do płaszczyzny budowania szczególnie związków męsko-żeńskich, aby zaraz potem rozciągnąć je na dodatkowe duchowe powiązania i wzajemne stosunki między ludźmi. Opisano to w rozdziałach „Wesele w Kanie Galilejskiej” i „....miłość". W tym przypadku, w kazaniu na górze, buduje się je na płaszczyźnie duchowej i etycznej, która jednak od razu otwarta jest dla dalszego rozległego duchowego ukierunkowania, które umożliwiłoby utworzenie wspólnoty na bazie związków pomiędzy ludźmi. Odpowiada to prawzorowi stosunku dźwięku do interwału, do triady, do gamy – aż do całości.

W teologii analizowano nawiązanie do starotestamentowych przesłań: np. Psalm 1 i Jr 17:7f. Według 4.Mojż 12:3 razem z Mt 11:20 Jezusa postrzegano jako Nowego Mojżesza. Na podstawie przepowiedni w Za 9:9f. "...a jego władza będzie od morza do morza" poruszono globalne znaczenie głoszonego Królestwa Bożego. Nie da się nie zauważyć, że podczas kazania na górze wielokrotnie przekształcał zasady ze Starego Testamentu w coś nowego: "...a Ja wam powiadam...". Tzn. On nie przemawia jak interpretujący Pismo rabin - przemawia ze swojej świadomości boskiego przekazu. Właśnie ta prorocza i mesjanistyczna właściwość była kontrowersyjna w przypadku osób związanych ze Starym Testamentem.

Wróć do spisu treści tej strony.

Wiele czynów Jezusa, począwszy od rozmowy z Nikodemem – Ewangelia św. Jana, 3 – przez kazanie na górze, aż do uzdrowienia niewidomych i do nakarmienia pięciu tysięcy na górze – stanowią w swojej symbolice zewnętrzny obrys tego, co w dalszej kolejności wewnętrznie obrazuje „przemienienie”. To przemienienie jest spokrewnione ze wschodnim pojęciem „oświecenia”. Duch doznaje oświecenia. Jednak w przypadku Jezusa i tych ludzi, którzy mogą zrozumieć te możliwości, odnosi się to do głębszej więzi z Bogiem rozumianym tu nie jako ogólny absolut, lecz także jako istota.

Samo „pozytywne myślenie“ mogłoby, jeśli byłoby praktykowane bez elementu egoizmu oraz manii wielkości, a także bez manipulacji technicznych, doprowadzić myślenie do takiego stanu, który byłby bliższy temu, co może nadejść od Boga – mogłoby ono więc na to otwierać. Jednak w literaturze zajmującej się tym zagadnieniem w większości brak jest takiej staranności, a w związku z tym mogłoby to zakończyć się oszustwem w stosunku do samego siebie.

Nie jest to jeszcze w żadnym razie „przemienienie”. W nim bowiem nie wplata się dodatku pozytywnych programów w charakterystyczną dla wszystkich ludzi bezładną różnorodność „programów" duchowych - co jest jak najbardziej ćwiczeniem możliwym do przeprowadzenia – lecz raczej wszystko jest rozwikłane dzięki umiejętności spojrzenia na duchowe pochodzenie i uwolnione od zniekształceń i mylących ocen wagi określonych zagadnień. Staje się wtedy widoczny wyższy boży porządek wszystkiego. Jeśli obserwuje się, jak dalece może przebiegać proces dojrzewania człowieka także w tym kierunku – wtedy przedstawia się ono jako pogłębienie psychicznych procesów oczyszczających tak, jak to opisano w rozdziale „Święta żarliwość". Wszystko rozświetla się wychodząc od podstawowych warstw zrozumienia. Zrozumienie - to nie to samo co myślenie i może pojawić się ono z udziałem myślenia lub bez. Nie można go wymusić, ale jeśli się już pojawi, wtedy daje ono wolność. Nie trzeba tu w dalszym ciągu ignorować świata myśli tak, jak to próbowały czynić niektóre kierunki.

Myślenie uwalnia się od instynktywnych wzorów reakcji i dające się kontrolować myślenie analityczne i syntetyczne staje się w łatwiejszy sposób narzędziem stojącej ponad nim świadomości rozsądku. Różnicowanie w procesie myślenia ulega dalszemu rozwojowi nie stając się „letnim” niezdecydowaniem. Można tu wtedy np. zrozumieć co jest właściwe i w jakich warunkach.

Wróć do spisu treści tej strony.

Jezus nie działał aby zaspokoić żądzę sensacji wielu ludzi, ani też w żadnym wypadku aby zmusić ludzi do wiary przez wydarzenia z zewnątrz. Jego cała droga jest przeniknięta wewnętrzną jasnością na temat tego, co musiał uczynić w danym czasie – a nie „z powodu tej lub innej przyczyny, aby osiągnąć ten czy inny efekt".

Uzdrowienia były często „znakiem“, drobnymi czynami, będącymi symbolem czegoś wielkiego, „zasadniczego“. Podczas uzdrowienia niewidomych od urodzenia w szabacie Jezus odpowiedział, że powodem nie są grzechy „lecz, że Dzieło Boże ma się objawić poprzez jego osobę”. Patrz: Ewangelia św. Jana 5,6-9; 6; 9, 3 itd. Patrz: w 3 części rozdział „Jezus i uzdrawianie”.

Wychodząc z takiego założenia „cudowne czyny”, których dokonywał Jezus nie były sednem jego działalności. Często dokonywał ich tylko po to aby pomóc, gdy go o to poproszono, nie w obecności tłumów i „grożąc” ludziom, aby nic na ten temat nie opowiadali.

Jeśli jednak w czasach dzisiejszych teologowie np. ze szkoły „teologii demitologizującej” Bultmanna nadal jeszcze wychodzą z założenia, że mogliby oni w ogóle zrezygnować z istnienia tych cudów, lub traktować je jako opisy symboliczne, wtedy trzeba im wyjaśnić, że kierują się oni mechaniczną wizją świata i człowieka z 19 wieku, i że w ogóle nie wzięli pod uwagę nowszych prądów naukowych. Te nowe tendencje naukowe w dziedzinie fizyki kwantowej, biologii i biofizyki, badań przyrodniczych i parapsychologicznych, astrofizyki itd. są bowiem na takim poziomie, że mogą one przynajmniej udostępnić pomoce poglądowe usuwające „niewyobrażalność" wydarzeń biblijnych. Nie musi to być poszukiwanie „dowodu na istnienie Boga", za który odpowiedzialne są raczej inne dziedziny niż nauki przyrodnicze.

W tym kierunku teologicznym za słuszne można uznać jedynie to, że nie zakłada on konieczności naukowej objektywności jako punktu wyjścia wiary.

Czasy stronniczości dawnego racjonalizmu minęły. Także dla duchów natury naukowej wiara stała się możliwa bez obawy przed zarzutem schizofrenii. W czasach, gdy ludzie wierzą bez zastrzeżeń w znane z parapsychologii zjawiska takie, jak zdolność niektórych osób do wyginania na odległość metalowych łyżeczek – pozostaje mimo wielu oszustw dość zjawisk nie ulegających wątpliwości. W tych więc czasach, byłoby po prostu absurdem nie przypisywanie takich zdolności właśnie - o tyle potężniejszemu - Jezusowi Chrystusowi. Jezus działał z innej potrzeby ducha, a nie z przyjemności w zginaniu łyżeczek, ale dziś w oparciu o różne doświadczenia, można stwierdzić, że Jezus mógł rzeczywiście przeniknąć wszystkie siły natury i że właśnie w dzisiejszych czasach jest bardzo ważne, żeby widzieć ten fenomen - dla naszego obrazu dzisiejszego człowieka, dla globalnego lub chrześcijańskiego uzdrawiania itd. Takie spirytualne spojrzenie na Jezusa nie jest sprzeczne z postrzeganiem Jezusa jako „syna człowieczego”, który chciał dać przykład płynący z zewnątrz – każdemu człowiekowi z osobna i jego otoczeniu lub wspólnocie. Często to właśnie akceptacja takiej pozornej sprzeczności prowadzi do negacji „cudów”. Ponieważ osoby te zakładają spontanicznie, że muszą odrzucić złe tendencje oddalające je od chrześcijaństwa w pojęciu ludzkim lub socjalno-krytycznym. W rzeczywistości jednak dopiero te obie, razem wzięte strony, dają pełniejszy obraz rzeczywistej radykalności Jezusa i jego związku z wolą oraz tym samym z siłą Stwórcy.

Na temat „Dary Ducha Świętego” takie, jak dar uzdrawiania, „mówienie językami” i dary prorocze patrz też: List do Koryntian 12, 7-11; Dzieje Apostolskie 2, 17-20; i rozdział „Pięćdziesiątnica” w tym piśmie.

Wróć do spisu treści tej strony.

Do tego miejsca wszystkie płaszczyzny istoty ludzkiej, którymi zajmowały się przez setki lat dawne szkoły misteriów, zostały na nowo opracowane przez Chrystusa. Dzięki temu może pojawić się „świadomość" własnego wnętrza człowieka w ramach życia cielesnego, duchowości i mentalności. Jednocześnie rozwija się też z drugiej strony zdolność do pojmowania, integrowania i rozszerzania coraz głębszych i starszych warstw podświadomości.

Drogę prowadzącą od sił duchowo-mentalnych aż po cielesną wolę życia można znaleźć np. w misteriach staroegipskich.

W powiązaniu ze wskrzeszeniem Łazarza, Jezus i tworzące się wokół niego otoczenie, mocniej uwidacznia się w stosunku do świata zewnętrznego - jako całość. Można zauważyć w tym silniejszą świadomość Jezusa, obejmującą także krąg jego uczniów i wpływającą w ten sposób na szersze socjalne kręgi otaczające ich. Podobne poszerzenie świadomości może stać się również dzisiaj udziałem ludzi podążających za Jezusem, gdy ich grupowe działania oddziałują na świat zewnętrzny.

Papież Klemens z Aleksandrii był jeszcze w posiadaniu rozszerzonej, „tajemnej“ wersji Ewangelii św. Marka. Była ona w myśl jego słów "spirytualną Ewangelią dla użytku tych, którzy się doskonalili", służąc "większemu poznaniu". Zawierała ona fragmenty zapisków św. Marka i św. Piotra takie, jak Wskrzeszenie Łazarza, podczas gdy w Ewangeliach do użytku ogólnego – pominięto je. Jedynie św. Jan lub jego uczniowie otwarcie włączyli takie wydarzenia do Ewangelii. Klemens nazywa Chrystusa "Mystagogiem" lub "Hierofantem", tzn. tym który wprowadzał lub wtajemniczał - w odróżnieniu od dawnych „kultów misteriów” – w nowe misteria (Tajemnice Wiary) (Patrz: Prof. Morton Smith, "The Secret Gospel..."; jednak również on wyciągnął dość wątpliwe wnioski.)

Wróć do spisu treści tej strony.

Wróć do spisu treści tej strony.

Reszta przekazów w Ewangelii ukazuje coraz bardziej symboliczne wydarzenia, pozbawione dokładniejszych, towarzyszących im nauk. Najpóźniej tutaj możemy odłożyć na bok te spreparowane, komercyjne „opowieści-wszystko-na–temat-Jezusa”, po przeczytaniu których nadal nic nie wiemy. Wprawdzie mogą tu okazać się pomocne pewne płynące z zewnątrz wiadomości, ale to decydujące można pojąć tylko dzięki obserwacji opartej na medytacji. Dla innych może to jednak być wyłącznie pretekstem dla indywidualnych starań o zrozumienie i ani żaden proboszcz, ani historyk nie może zrobić tego za nas.

To doświadczenie można by opisać najdokładniej w ten sposób, że przy przeprowadzaniu tej czynności we wnętrzu powstała czystość do tego stopnia, że teraz wszystko można sterować samemu z ukrytego we wnętrzu źródła i przenikając najróżnorodniejsze płaszczyzny istoty. Jednak na początku jest wola. Wyczuwanie i rozpoznanie udoskonali się w dalszym przebiegu w takim stopniu, że człowiek będzie mógł dokładniej wyjaśnić przyczyny swoich impulsów. Także Bóg kieruje się w naszym wnętrzu taką kolejnością, która na głębszej płaszczyźnie ilustruje wzrastanie dziecka. Nie znaczy to, że ten nowy odcinek rozwoju przebiega „bez głowy”. Ludzki rozwój etycznych odczuć i jasnego zrozumienia został już przedtem silnie „popchnięty”. Brakuje jedynie ich dalszego udoskonalania w sensie Chrystusa, zawartego już w ramach woli.

Innym sposobem przeżywania tych trudnych do opisania faz, mógłby stać się ich stosunek do postrzegania swojej własnej świadomości, tzn spojrzenia którym „anioł” lub „wyższe ja” mogłoby obserwować życie. To (anielskie) wyższe ja może się teraz bardziej uwidocznić w połączeniu z Chrystusem i tym samym również ulega przemianie. Doświadczenia z aniołami są dziś w niektórych ruchach spirytualnych czymś zupełnie oczywistym, podczas gdy chrześcijanie pomimo Biblii jeszcze nadal często wątpią, czy coś takiego w ogóle istnieje, nie mówiąc już o pytaniu, co może być prawdą w twierdzeniu o „własnym” aniele lub o znanym z tradycji ludowych „Aniele Stróżu”, lub o to jak taki związek miałby wyglądać.Chrystus ręczy jednak za uformowaną, uosobioną istotę ludzką i za zachowanie zdobyczy ludzkiego życia wobec otwierania się na bezosobowy świat sił „aniołów”. Dla Chrystusa człowiek, mający takie doświadczenie, nadal nie jest jeszcze doskonały. Z pierwszymi doświadczeniami na ten temat uczniowie mieli okazję zapoznać się już w Ewangelii św. Jana 1. Niektórzy zorientowani spirytualnie sądzą, że chodzi w ogóle tylko i wyłącznie o przeżycie spotkania z aniołem, a potem mogliby oni pożegnać się z życiem doczesnym. W międzyczasie badania tego zakresu wspierają się na już wypracowanej stabilności, by nie skończyć w labiryncie iluzji. Poza tym dopiero wraz z tą fazą pojawia się prawdziwa możliwość dogłębnego przeniknięcia ziemskiego życia przez ducha. Jako punkt odniesienia należy tu wspomnieć, że np. R. Steine,r jako badacz ducha ewolucji człowieka na ziemi, zakłada jeszcze długie jej trwanie, podobnie jak i niektóre inne kierunki. Nie jest chyba konieczne podkreślanie w tym miejscu, że inne praktyki, jak np. hipnotyczno-spirytystyczne „zaklinanie duchów” nie mają nic wspólnego z omawianym tu archetypicznym doświadczeniem z aniołami. Jest jednak w międzyczasie wiele poważnych inicjatyw ludzi, aby w swoim codziennym życiu nawiązać z nimi kontakt.

Obmycie stóp można też rozumieć jako posługę dla innego człowieka. Tylko poprzez obmycie stóp mają oni „swój udział w nim”, jak to określa Jezus. Podkreśla to w niejednym względzie daleko idące znaczenie tego kroku. W pierwszej kolejności chodzi tu szczególnie o ten obszar, o którym młodzi ludzie mówią: on/ona „chodzi ze mną”. Jednak nie chodzi o to aby mieć związek z kimś, lecz o to, żeby „być w (żywym) związku”. Obmycie stóp można jedynie zrozumieć jako „krok do przodu". Nie chodzi tu tak bardzo o zewnętrzny obraz takiego czynu. W sensie jednak alchemistycznej praktyki, stosującej zewnętrzne działania w charakterze pomocy poglądowej również dla wewnętrznych działań i procesów w człowieku, jest to działanie sensowne, ale tylko i wyłącznie w połączeniu z przynależną do tego postawą wewnętrzną. Takie teoretycznie prawidłowe podejście działającego proboszcza nie wystarczyła by, ponieważ konieczny jest udział samych zainteresowanych – o nich to bowiem chodzi. Tak też jest w przypadku Ostatniej Wieczerzy – teologowie spierają się o różne jej aspekty. Mogą oni nawet mieć na swój sposób rację, ale ten aspektu świadomej przemiany samych zainteresowanych, o których tu chodzi, nie uwzględniły w wystarczający sposób ani kościół katolicki, ani ewangelicki.

Takiego kroku nie można z pewnością zakończyć podczas pierwszego zetknięcia się z tym w zewnątrznej formie, w medytacji lub we śnie. Byt człowieka może rozwijać się wraz z jego wszystkimi zdolnościami w wielu kierunkach, dalsze kroki mogą następować, krzyżować się z poprzednimi, ale nowe uzdolnienia osiągną swoją pełną formę dopiero wtedy, gdy poprzedzające je działanie zostaną w pełni zakończone.

Po Namaszczeniu w Betanii następuje w Ewangelii św. Jana 12 uroczysty wjazd Jezusa jako Mesjasza do Jerozolimy. Po obmyciu stóp przekazane są np. w Ewangelii św. Jana 13-17 ujawnienie zdrajcy Judasza Iskariota, mowa pożegnalna i modlitwa arcykapłańska Jezusa.

Teolodzy zawsze postrzegali obmywanie stóp jako znaczącą czynność, która wskazywała na zbliżające się ukrzyżowanie; albo jako przykład służby Bogu, powiązanej z oczyszczającą miłością. Było to jednak również zapowiadane jako czynność o bezpośrednim działaniu.

Wróć do spisu treści tej strony.

Jezus czczony jako zapowiedziany Mesjasz wjechał do Jerozolimy – Ewangelia św. Jana 12, 12-19. Zatwardziałe kasty kapłanów potrafiły przyciskać „psychiczne guziki" u ludzi, aby w ten sposób zmienić panujący nastrój mas - na negatywny. Jednostki, które zauważają u siebie negatywne przesłanki i obojętność oraz przeistaczają je, mogłyby dopiero wtedy osiągnąć tę stabilność i powiązanie z Bogiem, dzięki którym nie można by nimi tak manipulować przy pomocy sugestii mas i płynących z zewnątrz negatywnych sił, których istnienie w różnej formie, także w postaci zjaw, próbowano udowodnić również w 20 wieku.

Podczas pojmania w Ewangelii św. Jana 18 – żołnierze upadają najpierw na ziemię – Chrystus pokazuje, że nie jest on w ich mocy. Mimo to jednak posłusznie zezwala na wszystko, co z nim czynią.

„Biczowanie" Jezusa – Ewangelia św. Jana 19, 1 – pada na jego plecy. Środkowa część ludzkiego ciała, jego odczucia, siła pokonywania cierpienia w sensie emocjonalnym, oto zalety, które mogą pojawić się podczas czynności medytacjnych, a nie pasywne, z rezygnacją znoszone cierpienie. Mimo to donoszą wszyscy mistycy, którzy to mniej lub bardziej dobrowolnie przeżyli w swoim wnętrzu, o bólu. Chrystus nie ucieka więc ze strachu przed tym bólem, co mógłby z pewnością zrobić, podobnie jak indyjski mistrz praktykuje pratjahary, a więc odsunięcie (zablokowanie) zmysłów. Można tu raczej zauważyć próbę rozszerzenia świadomości na cierpienia innych.

Należałoby dodać w tym miejscu, że nie jest całkowicie prawdą, jeśli próbuje się uczynić z biczowania, jak już wspomniano, symbol pewnego „stopnia wtajemniczenia”, a więc stopnia rozwoju dzisiejszego człowieka na drodze do większej doskonałości. Tego właściwego czynu dokonał Jezus już w trakcie Ostatniej Wieczerzy po namaszczeniu w Betanii (Ewangelia św. Mateusza 26, 26-29). Ta wieczerza jest lepszym symbolem tego, co Jezus daje cierpiącym ludziom. Chleb symbolizuje przede wszystkim substancję (bądź duszę) Jezusa Chrystusa, „słowa". Wino jest symbolem boskiego ducha Chrystusa, który ożywia to słowo dla działań altruistycznych. Kościół katolicki podkreśla przemianę substancji chleba i wina, w ciało i krew Chrystusa. Kościoły ewangelickie podkreślają zaś wzniosłość pamięci o Chrystusie. Obie strony mają rację na tyle, że już w przypadku normalnej „wody święconej” naukowe badania wykazały zmianę kąta molekułów wody. Jednak ten właściwie istotny punkt, to przemiana zachodząca w samym uczestniku, który koncentruje się na poddanie się przemianie, przy udziale tego, czym emanują przemienione i przemienialne „ciało i krew”. Chleb i woda są jednocześnie pomocą poglądową dla tego procesu. Niektórzy próbowali nawet nastawić się, w sensie czysto duchowym, na przemienione i przemienialne „ciało i krew Chrystusa” bez udziału chleba i wody i odczuwali efekty. Jest to jednak w pewnym stopniu trudniejsze, a jeśli ktoś chce praktykować spożywanie święconych potraw, bez udziału kościelnego sakramentu, trzeba by to nazwać raczej „posiłkiem agape”, „posiłkiem miłości”.

Biczowanie można rozumieć jako rodzaj karykaturalnej odpowiedzi nieświadomych sił na to, co się właściwie stało i nie musi w związku z tym stać w centrum zrozumienia. Dotyczy to również następującego po nim nałożenia korony cierniowej. Niekiedy trochę jednostronne podkreślanie cierpienia w dawnej ezoteryce chrześcijańskiej ma się do takich nowych punktów widzenia mniej więcej tak, jak dawny sposób przedstawiania Jana Chrzciciela do sposobu nauczania przez Jezusa i jego uczniów. Człowiek sam może wybrać, którą z tych wersji chce uznać za właściwą.

Teolodzy zastanawiali się również, czy Wieczerza Pańska przedstawiała odrębną formę żydowskiej Paschy, czy raczej sam Jezus jako nadchodzący Baranek Boży zastąpił stare święto. Nowe Przymierze Boga z ludźmi (Nowy Testament) przez Jezusa (Łuk 22:20) postrzegano jako nawiązanie do 2.Mojż 24:8; Jr 31:31-33; Iz 53:12. W chlebie dostrzegano raczej osobę Jezusa, a we krwi pełne, uzdrawiające oddanie. Inni podawali w wątpliwość pochodzenie przekazu (tzw. słowa konsekracji), co w obliczu ich przynależności do najwcześniejszych Pism nie jest takie oczywiste.

Wróć do spisu treści tej strony.

Podczas gdy złota korona byłaby symbolem panowania, niekoniecznie w sensie negatywnym - korona cierniowa u Chrystusa była symbolem pewnego rodzaju mistrzostwa, które nie miało znaczenia na świecie. Przy tym ciernie wpijały się w głowę. Także tu nie należy doszukiwać się jedynie bólu, lecz raczej siły do pokonania wszelkich wątpliwości, których pojawienia się u Chrystusa nie można zauważyć. Pojawiają się one dopiero w momencie na krótko zanim zdecydował się on nie zrezygnować z wypicia tego „kielicha goryczy". Biczowanie i nałożenie korony cierniowej ma nam zasugerować to, co w tym kontekście kontynuuje obmycie stóp. Także odczuwanie i zrozumienie – wbrew wszelkim przeciwnościom – wydają się być „uświęcone”.

Wspomniana ciągła tendencja wydarzeń do wyrastania ponad siebie samego, ma też znaczenie jako siła w odniesieniu do nowych ruchów takich, jak rucha na rzecz pokoju, ruchy ekologiczne i tendencje spirytualne mające na celu „uzdrowienie ziemi”.

Zgodnie z tymi zasadami byłoby sensowne, szczególnie w dzisiejszych czasach, gdy mowa jest o „chrześcijańskich wtajemniczeniach i stopniach rozwoju“, uwzględnianie w wyraźniejszy sposób pozytywnych podstaw.

**) W historii religii zdarzała się również postać prześmiewcza lub prześmiewczy król, na którym lud wyładowywał swoją złość. W Starym Testamencie występował kozioł ofiarny, który miał pokutować za grzechy ludu (3.Mojż 16:15). W obu przypadkach zdawało się to być raczej symbolicznym rytuałem. Dlatego tradycyjna teologia starała się pokazać, że dopiero Izajasz prawdziwe poświęcił się dla wszystkich. Niektórzy krytyczni teolodzy uważali, że na podstawie tych podobieństw do kultów ofiar można w ogóle podać ideę ofiar w wątpliwość. Mogło to być lekkomyślne - ale jak pokazano wyżej, w wydarzeniu zawarto więcej niż punkt widzenia poświęcającego się. Wzięto pod uwagę też jego cel.

Pytanie:
Czy chcę prosić* Boga - o ile jeszcze nie zdałem sobie z tego sprawy - o rozważne obcowanie z grupami, do których należę - nawet jeśli wymaga to pracy nad moimi starymi wzorami myślenia?

Wróć do spisu treści tej strony.

Tendencje gnostyczne na marginesie chrześcijaństwa były wprawdzie gotowe zajmować się Chrystusem, ale opierając się na swoim greckim podłożu nie były w stanie wyobrazić sobie, że tego rodzaju ważna niebiańska istota była urodzona przez kobietę i umarła. Musiał on więc ukazać się jako anioł, lub jak to później przypisywano niektórym wschodnim mistrzom – jako ulotne ciało, które nie było śmiertelne, lecz po prostu ponownie rozpuszczało się. Ponieważ w ich nauce świat ziemski i materia uchodziły za złe po wszelkie czasy, dalecy byli oni od założenia, że taka istota miałaby przejść przez wszystkie stacje ziemskiego życia lub przeniknąć je swoim światłem. Pojęcie „gnostyczny” stosuje się tu w odróżnieniu od apostolskiej gnosis (wiedzy), które to odróżnienie uznał za słuszne nawet krytyk sekt F. W. Haack. Mimo to, wiele takich nauk miało liczne punkty wspólne i tak np. gnostyczna „Ewangelia prawdy” uznaje, że Jezus został przybity do krzyża.

Ludzie reprezentujący bardziej materialne lub negatywne nastawienie rozpowszechniali legendy, że Jezus był nieślubnym dzieckiem rzymskiego żołnierza, co wobec ówczesnych norm moralnych kompletnie by go dyskwalifikowało. Spekulowano na ten temat, że Jezus nie umarł lecz ozdrowiał, bądź został uleczony. Do dnia dzisiejszego istnieją próby np. przyporządkowania grobu prawdopodobnie starego człowieka o imieniu Jezus w Kaszmirze – biblijnemu Jezusowi. We współczesnej literaturze pojawia się co najmniej jeszcze jeden, nie odkryty do tej pory europejski grób Jezusa. Na ten temat trzeba jeszcze dodać, że imię Jezus lub też Jehoschua, Jeschua, Jesat – nie było rzadko spotykane. Również w apokryfach (utworach o tematyce biblijnej, nie umieszczonych w „kanonie” biblijnym) pojawia się kilku innych Jezusów: Jezus Syrach, Jezus ben Pandira. Nie mówiąc już o tym, że nawet właściwy Jezus według interpretacji R. Steinera traktowany był - na podstawie odbiegających od siebie danych na temat pochodzenia u św. Mateusza i św. Łukasza - jako dwóch różnych, ale powiązanych ze sobą chłopców imieniem Jezus.

Częściowo w związku z takimi tezami pojawiły się sprzeczne wyniki badań Całunu Turyńskiego. W jednym przypadku materiał miał zawierać pyłki z czasów i z ojczyzny Jezusa, a w innym miał pochodzić z okresu „średniowiecza”. W jednym przypadku odcisk na całunie miał być wywołany poprzez wysokoenergetyczne promieniowanie, np. przez nagłe rozpuszczenie, a w innym twierdzono, że ślady krwi świadczą o tym, że Jezus żył jeszcze gdy go zdejmowano z krzyża. Uznanie najnowszego stanu badań prowadzi do wniosku, że całun jest autentyczny, podobnie jak i niezwykła historia powstania obrazu. Może wesprze to ludzi w ich dążeniu do pojęcia realności wydarzeń związanych z Chrystusem przy użyciu ich ziemskiego rozumu (patrz: Uwagi na temat drogi ucznia św. Tomasza w 3 rozdziale: „Nauki przyrodnicze i wiara w Boga”). U Lorber’a za nieprawdziwą uznana została jedynie „trewirska tunika”. Stało się to jednak wyraźnie w celu skierowania poszukiwań wiary ku wnętrzu, a nie uzależniania jej od emocji związanych ze znaleziskami i teoriami dotyczącymi zewnętrznych artefaktów.

Jak już stwierdzono na początku, świadectwa mistyków są często bardziej pomocne, by zbliżyć się do odpowiedzi na pytanie o znaczenie dawnych wydarzeń dla rozwoju współczesnego człowieka, a co za tym idzie również na pytanie o jego charakter. Im więcej ktoś posiada spirytualnych doświadczeń w tym kierunku, tym więcej jest on w stanie zrozumieć. Postrzeganie chrześcijańskich mistyków i osób naznaczonych stygmatami Chrystusa – są bez styczności pomiędzy sobą – częściowo pokrewne. Zawierają one ten czy ów nieznany z Biblii szczegół dotyczący przeżyć Jezusa, w którym wykazują podobieństwa od Franciszka z Asyżu po Ojca Pia i Teresę z Konnersreuth. Wszyscy oni są zgodni co do tego, że ukrzyżowanie i śmierć Chrystusa odcisnęła głębokie i realne piętno na tym świecie, i że niespodziewany lub też nieświadomy kontakt z tym wydarzeniem umożliwia doznanie niewypowiedzianego bólu, ale też i niewyobrażalną siłę pociągającą wszystko w górę, a nie w dół. Egzystencjalnemu, obejmującemu całą istotę, charakterowi ukrzyżowania bliższe jest z pewnością życie takich niezwykłych osób, niż sposób postępowania oparty wyłącznie na intelekcie. W temacie życia i śmierci chodzi na pewno o coś więcej niż o poszczególne warstwy istoty, które należy rozpatrywać łącznie, a w tym przypadku wraz z „przyczynową” płaszczyzną tworzenia zasad i losu. Również ci ludzie, u których mistyczne powiązanie z Bogiem nie jest rozwinięte w tak silnym stopniu, mogą wykorzystać wydarzenia na płaszczyźnie medytacyjnej jako pomost ku rzeczywistości, bez względu na to, na ile jest on niedoskonały. Przez słowa wypowiedziane do ukrzyżowanego wraz z nim zbrodniarza, że wkrótce dostanie się on wraz z nim „do raju”, Chrystus wskazuje, że jest możliwe przebycie jego drogi w krótkim czasie.

Również to nie jest dowodem na „istnienie Boga”, ale niektóre nowe prądy naukowe dają już lepsze możliwości zbliżenia się do tych trudno zrozumiałych powiązań niż teologie, które albo dogmatycznie trzymają się starych nauk, albo pomijają po prostu wyjaśnienie niezrozumiałych zagadnień.

Także w przypadku ukrzyżowaniu zaznaczają się podobieństwa, ale nie identyczność, ze starymi rytuałami wtajemniczającymi. Krzyż lub drzewo, na którym powieszono człowieka, można znaleźć m.in. na północy, np. w mitach na temat Odyna, który przez dziewięć dni wisiał na drzewie i doznał w tym czasie doświadczeń wyższego rodzaju. Motyw grobu jako miejsca wtajemniczenia, można znaleźć w kulturze megalitycznej, a także celtyckiej oraz w szczególnie wyraźnej formie, w kulcie piramid starożytnego Egiptu. Piramidy niezależnie od tego czy rzeczywiście były miejscami pochówku – co nie jest udowodnione, ponieważ napisy na ścianach niewiele mówią - czy też nie, były w każdym razie używane jako miejsca kultu, podobnie jak celtyckie pagórki-grobowce. Ponieważ w czasach dzisiejszych wymagałoby to już bardzo wyraźnego ignorowania wielu faktów, nie będziemy się w tym miejscu bliżej zajmować tym zagadnieniem. R. Steiner zauważył, że oba duchowe prądy rozwoju, motyw krzyża i motyw grobu, ponownie zbiegają się u Chrystusa.

Ponowne przeżywanie ukrzyżowania, wzgl. „północy duszy”, „mistycznej śmierci”, przejścia przez opuszczenie wszystkiego, czego człowiek mógłby się kurczowo trzymać, to wszystko co odczuwali znani chrześcijańscy mistycy w tej czy w innej formie, ma też pewne podobieństwo ze szczytowym przeżyciem znanym z Jogi, Nirvikalpa Samadhi lub doświadczeniem pustki „nirwany”. Mistyka chrześcijańska przekazała jednak doświadczenie, że w pustce lub poza nią znów „coś” jest, a mianowicie Chrystus lub Bóg. To, że również idąc indyjską drogą można przekroczyć nirwanę i dostać się do tego, co leży za nią, pokazał Aurobindo. Na chrześcijańskiej drodze może jednak od początku religijnej drogi i bez przerwy występować coś z owej leżącej poza wszystkim pełni, ponieważ istota Chrystusa, która przeszła przez ziemię stanowi tu rodzaj pomostu.

Sprawia to wrażenie spaceru po linie, jeśli ktoś taki, jak Aurobindo jest konfrontowany z siłami, które zalecają mu powiązanie z rozwojem Chrystusa wobec jednoczesnego braku tego podłoża. Nie jest to jednak w żadnym wypadku niemożliwe. Można tu wspomnieć np. przypadek hinduskiego chłopca Sadhu Sundar Singh, który nie wiedział nic o chrześcijaństwie, ale dzięki intensywnym wewnętrznym pytaniom o Boga, doznał nagle Chrystusa i przekazał później te swoje doznania w formie pisemnej. Również w ćwiczeniach z dziedziny hinduizmu i tantry ukazywała się u ludzi, którzy raczej liczyli się z pojawieniem się postaci indyjskich bogów, wizja Chrystusa. „Duch leci tam, dokąd sam chce".

Trudna do zastosowania dla teologii zorientowanej na chrześcijaństwo jako wspólnotę religijną, ale tym bardziej interesująca dla innych kręgów kulturowych może okazać się propozycja R. Steinera, aby widzieć w Chrystusie tę słoneczną istotę, która była bardzo dobrze znana mędrcom z czasów przedchrześcijaństwem. Patrz: rozdział „Na początku było słowo...” w tym tekście i w 3 rozdziale „Stary Testament i religie przedchrześcijańskie”.

Wobec tych wszystkich starań o pełne wykorzystanie wydarzenia i symboliki ukrzyżowania dla celów spirytualnych, nie powinno się przeoczyć tego, że chodzi tu o kilka spraw:

Fakt, że „ostatnie rzeczy w życiu Jezusa” tak dokładnie omówiono w tym piśmie ma związek z tym, że zostały one duchowo pojęte w jeszcze mniejszym stopniu niż poprzedzające je, łatwiejsze do zrozumienia wydarzenia. W związku z tym powstały na ich temat bardzo mylące teorie, które jeszcze bardziej bardziej wymagają prób ich wyjaśnienia i w ten oto sposób prowadzą do bezpośredniego lepszego ich zrozumienia. Nie należy natomiast rozumieć mylnie śmierci jako najważniejszego wydarzenia w bycie Jezusa tak, jak to czynią określone kierunki teologiczne, gdzie krzyż zdaje się być centrum wszystkich rzeczy.

Tradycyjna teologia rozpoznała, podobnie jak pierwsi uczniowie Chrystusa po Ukrzyżowaniu i Zmartwychwstaniu, że znaczna liczba tekstów ze Starego Testamentu łącznie ze szczegółami może być odczytana jako aluzje do późniejszych historii cierpienia (pasji) Jezusa i ich zbawiennej zmiany. (Łuk 24:27; Psalm 22; Psalm 40:7ff.; Psalm 69:22; Iz 52:13-14 i 53; Za 12:10 i 13:1; Mdr 2:10-20; i inne). Ale również w przekazie z lat nauk Jezusa znaleziono liczne podobieństwa do Ukrzyżowania i Zmartwychwstania, które częściowo później są nieco gorzej rozpoznawalne i dlatego nie mogą zostać wyjaśnione jako późniejsze uzupełnienie. Poza tym grecki filozof Platon już przed narodzinami Chrystusa przewidział, że jego idealne wyobrażenie w pełni sprawiedliwego w tym świecie spełni się podczas ukrzyżowania (w Państwie II). Nie da się nie zauważyć, że to wydarzenie wywarło znaczny wpływ również na Rzymian (np. Mk 15:38). Mimo wyraźnie zarysowanego znaczenia tej drogi poświęcenia w ogólnym kontekście biblijnym niektórzy krytyczni teolodzy nie byli w stanie go zinterpretować. Już we wczesnym Chrześcijaństwie różne grupy podążały ścieżkami, na których znaleźli się ludzie z ich kręgów lub które do nich przemawiały - co skutkowało różnymi priorytetami.

Pytanie:
Czy chcę prosić* Boga, żeby pomógł mi przy przezwyciężeniu odwiecznych duchowych problemów, takich jak wiek, choroba i śmierć?

Wróć do spisu treści tej strony.

Można by np. zająć się pytaniem o to, co w ogóle dzieje się z człowiekiem podczas jego śmierci i po niej, oraz czy istnieją przy tym jakieś różnice. Zastanawiano się nad tym już bardzo często, także w oparciu o filozoficzne spekulacje, przy pomocy badań parapsychologicznych, humanistycznej i transpersonalnej psychologii, a także doświadczeń klinicznych i indywidualnych. (Np. Elisabeth Kübler-Ross,...)

W dziedzinie medycyny istnieją nie tylko sprawozdania osób będących pod wpływem narkotyków lub po śmierci klinicznej, które powróciły i opowiedziały o swoich przeżyciach na innych płaszczyznach świadomości, lecz również te czy inne badania naukowe na ten temat, że np. w momencie śmierci następowała zawsze utrata wagi o 21g. W antropozofii i teozofii mówiono by o oddzieleniu od ciała fizycznego – naszego „ja” lub duchowej „istoty” i „ciała astralnego lub emocjonalnego” łącznie z „ciałem eterycznym bądź energetycznym” oraz ciałem-fantomem, po czym następuje dalsze stadium wycofania się na emocjonalną, a później na mentalną płaszczyznę – stale z wyższym „ja” ponad tym.

Szczególnie na temat samobójców istnieją sprawozdania medialne i z pogranicza nauki donoszące, że pozostawali oni dłuższy czas powiązani ze swoim ziemskim otoczeniem. Ich nieprzyjemne wspomnienia nie były w żadnym wypadku wymazane tak, jakby sobie tego życzyli. Obecny poziom wiedzy mógłby w znacznym stopniu przyczynić się do zajęcia się w ciągu swojego życia trwałymi wartościami we własnym wnętrzu, co np. zawsze sugerowała Biblia. Ten, kto żył w przeważającej części destruktywnie, egoistycznie i chciwie, zyska dzięki takiemu obciężeniu problemy i będzie żałował, że zmarnował swoje szanse. Ten natomiast, kto obchodził się z ludźmi oględnie i nauczył się doceniać wszechświat jako część siebie samego oraz był gotów nieść pomoc, ten będzie miał w oparciu o ten jaśniejszy charakter szansę na zyskanie lepszych doświadczeń.

Można by zadać tu również dalsze pytanie o to, w jaki sposób człowiek obchodzi się z wieloma zapisanymi w różnych warstwach swojej istoty, także w swoim fizycznym ciele, umiejętnościami, doświadczeniami i substancjami oraz jak wyglądają różnice dotyczące tych zagadnień. Również na ten temat można znaleźć odpowiednie zapiski w literaturze, np. proboszcz Roesermueller (Pfarrer Roesermüller).Wskazują one na mniej lub bardziej wyraźne „zabieranie ze sobą” tego co istotne z wszystkich płaszczyzn swojej istoty, a także na ewentualne wybieranie pochówku w ziemi, a nie poprzez spalenie ze względu na ów wspomniany proces. Była tam nawet mowa o nieoczekiwanym zaniknięciu substancji w grobie.

Poza tym istnieją od wielu stuleci aż po czasy dzisiejsze, sprawdzone przez kościół sprawozdania o „zwłokach nie ulegających rozkładowi“, np. do dnia dzisiejszego Bernadety Soubirius w Lourdes. Istnieją też sprawozdania o „pustych grobach”. W takich przypadkach można było często stwierdzić, że owi ludzie prowadzili bardzo pobożne życie.

Najwyraźniej nie pomyślano początkowo o analogii z pustym grobem Jezusa i to podobieństwo pojawiło się dopiero później w morzu wielu publikacji ezoterycznych. Można by tu wymienić jeszcze wiele innych dziwnych wydarzeń, z których ani nie wszystkie udaje się skontrolować, ani też zbiorowo uzanać za niepoważne i wykluczyć. Pewne jest natomiast, że materia fizyczna kryje w sobie jeszcze wiele tajemnic. Badania naukowe z dziedziny chemii i fizyki dodatkowo zachwiały wizją rzekomo relatywnie niezmiennych atomów w ciele, co można tu jedynie napomknąć na marginesie, ponieważ trzeba by poświęcić temu zagadnieniu osobny rozdział.

Grób jako obraz ostatniego odcinka drogi Chrystusa symbolizuje ostatnie przeobrażenie, przesiękniętego duchem już za życia - ciała Jezusa z jednej strony, a stosownych procesów zachodzących w oderwanej od świadomości cielesnej - duchowej istotcie z drugiej. Zapowiada się tu powstanie stanowiącego znów jedną spójną całość „Nowego Adama". Symboliczne jest również, że zgodnie z pewnymi tradycjami, „Adam i Ewa” mieli być pochowani w tej okolicy Golgoty („Wzgórze czaszek").

Wróć do spisu treści tej strony.

Mimo to, właśnie w kręgach częściowo bardzo materialnie myślących interpretatorów kontekstu historyczno-krytycznego pojawiają się głosy mówiące, że relacje na temat zmartwychwstania należą do najlepiej udowodnionych relacji prachrześcijańskich – udokumentowanych nawet w większym stopniu niż wszystkie inne przekazy o życiu Jezusa. Chodzi tu o relacje, które udowadniają pojawienie się Chrystusa w różnych miejscach w nowej, nie zawsze od razu jednoznacznie rozpoznawanej postaci i dysponującego nowymi cechami, będącego jednak mimo wszystko istotą spoglądającą na wszystkich fizycznymi oczami.

Właściwie musiałoby wynikać z tego ustosunkowanie się do biblijnego opisu zakładającego realne procesy przemian zachodzące w – już w za życia uduchowionych – zwłokach Jezusa, bądź też w jego „pośmiertnym” ciele (tzw. „duchy” są z reguły niewidzialne). Rozpadające się w trakcie ludzkiego rozwoju stany świadomości mogłyby utracić swoje rozdzielenie, a „rozdzielenie" jest dosłownym znaczeniem słowa „grzech”. Było to również rozdzielenie człowieka od Boga, jego początku. W ten sposób można by było ponownie włączyć „to to na dole", a więc ciało do pozostałych aspektów istoty Chrystusa. Patrz: poprzedni rozdział: „i grób był pusty”.

„'W ciągu 3 dni zbuduję tę świątynię na nowo’. On jednak mówił o świątynii swojego ciała” – po zakładanym również dla innych zmarłych – wstąpieniu istoty na inne poziomy wzgl. do tajników duszy (patrz: ostatni rozdział) mogłoby - ponieważ wobec braku dzielących właściwości wszystko byłoby posłuszne tym tajnikom - zaczynać się tam ponowne budowanie poszczególnych warstw osobowości, łącznie z ponownym tworzeniem fizycznego ciała.

Należy tu jeszcze nadmienić, że „zmartwychwstałe ciało“ przynależne realnie do danej istoty nie może być bez zastrzeżeń stawiane na równi z fikcyjnym ciałem (Mayavirupa), znanym z literatury ezoterycznej, w której to postaci niektórzy mistrzowie podobno mogą ukazywać się tak, jak poprzez suknię.W każdym razie wspólne dla obu jest założenie, że widoczne jest panowanie ducha nad materią.

Wyobrażenia na temat reinkarnacji zawarte w różnych religiach w tej czy w innej formie, tzn. ponowne wcielanie się duszy w nowe ciało, stanowiłyby głębszą, mniej doskonałą „oktawę” nowego toku zmartwychwstania i nie byłyby mu równe. Nauki na temat praegzystencji duszy przed zapłodnieniem i nauki o reinkarnacji były, według Ruffinusa nawet bardzo rozpowszechnione również we wczesnym chrześcijaństwie. Interesujące jest jednak to, że w późniejszym czasie nie przykładano już do tego szczególnej wagi. Nie należy przypisywać tego stanu rzeczy jedynie okoliczności koncentrowania się ludzi przez pewien czas bardziej na życiu ziemskim ale też, jak pisze R. Steiner, nie wyłącznie dążeniom żądnych władzy papieży do większego uzależnienia ludzi dzięki ograniczeniu do jednego życia, jak przypuszczają inni autorzy spirytualni. Można by znaleźć na ten temat jeszcze inne wymowne zjawiska. Najważniejsze jest osadzenie motywu zmartwychwstania w człowieku. Nawet jeśli w praktyce przyjdzie na to jeszcze poczekać, reinkarnacja zyskałaby dzięki temu charakter wyprzedzonego w końcu przez Chrystusa procesu. Zmartwychwstały Chrystus nie musiał znów wcielać w ludzką postać, aby ukazać się ponownie ludziom. Na podstawie krytyki nauk o reinkarnacji ze strony wielu, chociaż nie wszystkich, ugrupowań chrześcijańskich można więc zauważyć, że teorie sztywnych „duchowo-mechanicznych” praw losu, śmierci i reinkarnacji, przynajmniej rozpatrywane jako cel sam w sobie, nie przeczą temu co przeżył Chrystus. Nie znaczy to jednak, że nie istniała nigdy możliwość, lub że nie było nigdy reinkarnacji. Wielu wcześniejszych i dzisiejszych tak zwanych „przeżyć reinkarnacyjnych", nawet jeśli nie wszystkie owe przeżycia muszą polegać na rzeczywistej reinkarnacji, lecz czasem na określonych innych faktorach, nie można jednak pozbyć się na drodze dyskusji. Jedynie właśnie na płaszczyźnie chrześcijańskiej pojawiają się, tam gdzie się z nimi można spotkać, jako przypadki szczególne tak, jak np. w przypadku Jana Chrzciciela. Zamiast, że przejął on funkcję Eliasza tak, jak najczęściej to się wyjaśnia, Jezus powiedział po prostu „oto on”. Byłaby to jednak szczególna rola ponownie zesłanej istoty – by pomóc ludziom, a nie naturalna kolej rzeczy w normalnym cyklu obrotu koła narodzin. Dalej, w aspekcie mistyki chrześcijańskiej, a także tam, gdzie potwierdza się reinkarnację jako fakt (jak np. u Lober’a), wszędzie tam podkreśla się często większe znaczenie nowych transcendentalnych dróg szkolenia. Niesamowicie dużo można dziś nauczyć się w życiu ludzkim. Reinkarnacja służąca normalnemu udoskonalaniu/dalszemu rozwojowi, ewentualnie w połączeniu z nowymi zadaniami w stosunku do otoczenia, nie musiałaby już w każdym razie mieć dawnego automatycznego charakteru tam, gdzie występuje. Owe dawne wyobrażenia mogą być powodem tego, że nauki reinkarnacyjne wydawały się być z punktu widzenia chrześcijan szczególnie podejrzane. Do tego doszło jeszcze, że Bóg i Chrystus nie były uwzględniane w naukach reinkarnacyjnych innego pochodzenia. Nie znaczy to jednak, że z rzeczowego punktu widzenia jest dopuszczalne, by chrześcijanie z góry traktowali wszystkie występujące dziś w przeważającej części w innych religiach fenomeny, jako nieważne. Cielesno-duchowo-mentalna natura człowieka jest u swej podstawy wszędzie taka sama i dlatego wszyscy mogą nauczyć się czegoś w oparciu o porównania – nie zacierając różnic i nie wyrównując wszytkiego.

Na temat działania mechanicznych waobrażeń na temat karmy i reinkarnacji pisano już w rozdziale „Ukrzyżowanie“.

Mottem Chrystusa jest: "Spójrz ja odnawiam wszystkie rzeczy". Nawet jeśli w końcu kieruje się on rdzeniem indywidualności, w którym człowiek „nie jest Żydem ani Grekiem...” lecz człowiekiem, nie ma tu on na myśli jedynie jednolitej ludzkiej świadomości nadrzędnej Chodzi tu raczej o myśl, którą Bóg uzewnętrznia lub realizuje poprzez każdą indywidualną istotę ludzką. Wychodząc od swojej indywidualności człowiek może tworzyć nowe wspólnoty, nie wywodzące się z dawnych powiązań rodzinnych, stanowych itd. Pod zewnętrzną powłoką tych nowych związków mogą jednak znajdować się również te „stare”, które przekształciły się ze starych nieświadomych przymusów – w nowe związki powstałe na bazie świadomego wyboru.

W tym kontekście jest interesujące, że istnieją nowe dążenia, które nie podzielają już, tak jak Chrystus, ogólnego założenia oczywistej i przymusowej umieralności ludzkiego ciała.

Indyjski filozof i Jog Aurobindo pracował po przejściu przez doświadczenie nirwany, w podobnym kierunku i próbował „sprowadzić supramentalne, a więc pozamentalne siły do życia ziemskiego”. Jego spirytualna towarzyszka drogi „matka” Mira Alfassa potrafiła dzięki temu przenikać zaopatrzone w pamięć sfery fizycznego ciała, np. komórki mające do czynienia ze starymi programami odpowiedzialnymi za śmierć. Traktowała ona to jednocześnie jako "obróbkę ciała ludzkości”.

W inny sposób Rudolf Steiner mówił o nowo powstałych wyższych członkach istot wzgl. „ciałach w obszarach znajdujących się poza rozumem, który umożliwiałyby wtedy kompletne i kierowne siłą woli, kolejne przekształcania eterycznych sił żywotnych i fizycznych sfer istoty. Te wyższe członki istot nazywa on: „samym duchem, duchem życia, człowiekiem duchowym”. Można by mieć u niego wrażenie, że ta przepowiednia zakłada przeprowadzenie tego dopiero w odległej przyszłości. Porównanie jednak z teraźniejszym rozwojem ukazuje, że może to być również już teraz, przynajmniej w części, aktualne.

W ezoterycznym buddyźmie również wspominano te wyższe „ciała”, przynajmniej jako możliwość dla istoty Buddy - „Dharmakaya, Sambhogyakaya, Nirmanakaya". Wprawdzie nie można dopatrzyć się w tych różnych kierunkach żadnych jednolitych wyobrażeń na temat celów, metod ani wyników, ale to co tu wyraźnie widać to fakt, że różni ludzie zupełnie niezależnie od siebie zajmują się tą samą płaszczyzną pracy, tak że tym bardziej można ją traktować jako realną.

Ponieważ jednak często zdarza się, że ludzie dysponujący nadzwyczajnymi „ przydzielonymi od góry zadaniami” mogliby sądzić np., że są jedynymi, podczas gdy boży podział zadań kieruje się bardziej skomplikowanymi przesłankami – dlatego łatwiej jest czasem traktować ich jako „pomylonych". Kto zna się na przeżyciach mistycznych, ten może jednak zorientować się, że owe przeżycia niezależnie od możliwego subjektywnego zabarwienia, mają znaczenie realne.

Inni, z dziedziny medycznej, przeprowadzaą badania metod hormonalnych mające prowadzić do pewnego odmłodzenia. Ten rozwój zawiera pewne sensowne elementy. Nie należy ich zbiorowo podejrzewać o manię wielkości.

Należy jednak zastanowić się nad tym, że w sensie Chrystusa chodzi o całą istotę ludzką, a nie jedynie o kult ciała traktujący życie fizyczne jako najwyższą i wyizolowaną wartość. Nie chodzi mu też o odizolowane ożywienie komórek, lecz o uzdrowienie ciała jako całości, a więc łącznie z organami, komórkami itd., dotyczące również spirytualnych sfer człowieka. Chrystusowi chodzi również o wolność życia, a nie o jego przymus. Nie powinno to być zbiorowo podporządkowane tym dążeniom, lecz chodzi tu o wspomnienie o nich jako o ewentualnych źródłach niebezpieczeństw podczas tej wędrówki po linie.

Siła zmartwychwstania przeżyta z Chrystusem, który zrealizował ją całościowo i w widoczny sposób, zdaje się przedstawiać właściwy „ferment” harmonijnego rozwoju w tym kierunku. Wiele z tego, co on podał jako zarodek, jeszcze nie jest w pełni wykorzystane. Dlatego też powoływanie się w tej kwestii na niego ma swój głęboki sens.

Wróć do spisu treści tej strony.

Uwaga wstępna: w języku angielskim pojęcia „wniebowstąpienie“ i „wzniesienie się“ są identyczne: Ascension. „Wzniesienie się” jest słowem stosowanym dziś przez nowoczesne kierunki spirytualne wzgl. przez „robotników światła”, ma jednak raczej związek z poprzednim rozdziałem, zmartwychwstaniem; patrz: tam.

O ile Jezus Chrystus rozpoczyna od 40 dni samotności na pustynii, poprzedzających bezpośrednio początek jego działalności jako nauczyciel, o tyle swoją widoczną działalność na ziemi zaczyna 40 dni po Wielkanocy, w których ukazał się ludziom w najróżniejszych, oddalonych od siebie miejscach.

Św. Paweł jest dzisiaj znany często z paru tradycyjnych braków. Pomijając to, że są one przeceniane w oparciu o jednostronną interpretację, jego wizjonerskie przeżycia należy widzieć jako prawdziwe. Mógł on dzięki nim na własny sposób przekonać się o tym, co wspomina też Ewangelia św. Jana i.in., a mianowicie, że znaczenie Chrystusa wybiegało poza jego rolę dla świata żydowskiego, że raczej ów świat żydowski został wybrany, aby stać się w ogóle dla uniwersalnego Chrystusa punktem wyjścia dla jego daru dla ludzkości. Ze zrozumiałych względów była to pierwsza dyskusja prowadzona przez uczniów.

Wypowiedzi kościelne skłaniają się ku temu, by stawiać na równi kościół i „Ciało Chrystusa“ nawet, jeśli pozostała część ludzkości w końcu też jest do tego zaliczona. Antropozoficzne wypowiedzi widzą wyraźniej ludzkość jako Ciało Chrystusa. Teozoficzne kierunki, które nie wzrosły wyłącznie na podstawach chrześcijańskich, widzą częściowo również znaczenie Chrystusa dla całej ludzkości nawet, jeśli widzą go one prawie wyłącznie w roli nauczyciela.

Współczesne chrześcijańskie grupy nowego objawienia, a w szczególności „Uniwersalne życie” sprowadzają dziś rolę Chrystusa do nieludzkiej istoty żyjącej – aż po taką konsekwencję, że dalszy los ziemi odebrany zostanie ludziom. Ci jednak, którzy nie są w pierwszej linii częścią problemu, lecz raczej częścią rozwiązania będą pełnić z pewnością swoją rolę, jak to wspomniano w kazaniu na górze.

Skąd więc kościoły brały siłę dla wojen, prześladowań i nienawiści – do tego jeszcze w służbie świeckiej władzy – nad tym można samemu zastanowić się na podstawie ich terminologii. W myśl znanej dobrze w kręgach spirytualnych zasady, światło może wprawdzie powodować cień, ale uczynić się narzędziem cienia tak, jak to już często miało miejsce w przeszłości, zamiast przyczynić się poprzez pracę nad samym sobą i nad innymi do jego zwalczenia, to kpina wobec chrześcijańskich zasad.

Także „wniebowstąpienie“ może zyskać znaczenie w ramach podążania za Chrystusem. Różokrzyżowcy np. przeżywali w wizjach i snach owo zstąpienie na nich chmury z nieba. Jedokrotne lub wielokrotne przeżycie tego rodzaju nie znaczy jednak, że ów człowiek zrealizował już to stadium w życiu – podobnie jak w innych stadiach, znaczy to po prostu, że ta cecha zaczęła silniej się w nim rozwijać.

Wróć do spisu treści tej strony.

Uwaga: „Pocieszyciela" wzgl. „Ducha Prawdy" nie można, ściśle biorąc, stawiać na równi z „Duchem Świętym” lub z żeńskim „Duchem Świętym”, patrz: „Zofia”.

„Duch Prawdy" pojawia się jak część samego Chrystusa, która przypomina o wspólnocie z nim i o jego słowach oraz umożliwia uczniom kontynuację jego dzieła na ziemi. Stąd nie jest w gruncie rzeczy poważne, jeśli traktuje się pytania religijne i filozoficzne tylko w aspekcie historii literackiej recepcji i pochodzenia mentalnego. Na ten temat bardzo wiele już napisano. Działają tu inne czynniki, również w człowieku i o ich wytropienie chodzi w tym piśmie w pierwszm rzędzie.

Ducha Świętego jako „żeńską, matczyną” spirytualno-inteligentną cecha i energię bożą można było znaleźć na różnych poziomach i ukazywał się on w różnych formach już przed ziemskim życiem Jezusa zarówno poza człowiekiem, jak i w swoim inspirującym oddziaływaniu na niego.

Istnieją powiązania z „niebiańską manną“ (Księga Wyjścia, Księga Powtórzonego prawa, Księga liczb, psalmy, Księga Nehemiasza, Księga Jozuego, św. Jan., List do Hebrajczyków, Objawienie).

Nie jest jednak zupełnie niewłaściwe, jeśli pojęcia takie jak „Duch Prawdy“ i Duch Święty utożsamiamy z doświadczeniami praktycznymi, jak to często ma miejsce. Coraz częściej zdarza się, że siły Boga działają wspólnie i w końcu jako jedność. Podobnie jak i człowiek, który pierwotnie został „stworzony na podobieństwo boże”, może poczynić doświadczenia związane ze zróżnicowaniem świadomości i późniejszym ponownym zintegrowaniem jej istoty.

Dzięki temu wspólne życie ludzi na ziemi może dopiero rzeczywiście ukazać się w sposób, którego na dzień dzisiejszy jeszcze nie można w pełni ogarnąć tak, jak to tu w końcu zostanie przedstawione w związku z Apokalipsą św. Jana. Nie zakładamy przy tym, że ową przyszłość można dopasować do naszych wyobrażeń na obecnym ich poziomie.

„Duch Święty” nie jest po prostu duchem, tchnieniem życia lub żywotną siłą. Może warto by prześledzić jego stopniowe pojawianie się na drodze Chrystusa. Wspomina się go w związku z poczęciem Maryji, a więc przynajmniej w sensie współdziałania w odniesieniu do jednego pojedyńczego wydarzenia.

W pierwszym wydarzeniu pięćdziesiątnicy Duch Święty działa już bezosobowo, wprost „kosmicznie”, a jednak w wieloraki sposób zgodnie z różnymi możliwościami zastosowania przenikniętych tym lub zgodnych z wieloma warunkami zainteresowanych lub świata, by trafić w słabe punkty, zlikwidować je przez konieczność spojrzenia na nie i coraz lepsze rozpoznanie istotnych prawd i różnic oto są cechy charakteryzujące świadomość, która zdaje się być kierowana przez Ducha Świętego. Tam, gdzie w mniejszym stopniu chodzi o usunięcie czegoś zagmatwanego, ta sama siła jawi się jako coś kreatywnie twórczego, kształcąc wspólnotę i udoskonalając – prowadzącego do Boga.

Także dziewiętnasty wiek ze swoimi różnymi ruchami wskrzeszania i nowego objawienia, podobnie jak dwudziesty wiek, pozwala przy dokładniejszym przyjrzeniu się, zauważyć coraz to nowsze pchnięcia ze strony Ducha Świętego i skutki ich działania. W ogóle zaznacza się to, że impulsy chrześcijańskie i Duch Święty nawiązują już od dawna do tej płaszczyzny, którą zajmowała się Apokalipsa św. Jana, skłaniająca się do rozwoju w całości.

W tych fragmentach Dziejów Apostolskich uczniom towarzyszy zawsze Maryja i inne kobiety wzgl. uczennice „połączone w modlitwie i w błaganiach”. Rola kobiet – obojętnie czy mówiących tak, jak u św. Pawła, czy też milczących, musiała być tu z różnych względów nieodzowna. Były one np. uczuciowo bardziej wyczulone nawet na słabe impulsy i potrafiły z pewnością wnieść je do otoczenia w sposób werbalny lub niewerbalny. Także dzisiaj w zgromadzeniach różnego rodzaju, można zaobserwować różnicę wtedy, gdy uczestnikami są nie tylko mężczyźni ale i kobiety. Tam gdzie już nie chodzi o męską potrzebę zaimponowania, impreza może przebiegać w sposób bardziej inspirujący i rozpalający, zakładając także wewnętrzne zaangażowanie w wydarzenie. W dziedzinach związanych z antropozofią i różokrzyżowcami – Maryja, Matka Boża, jest nawet traktowana jako właściwe źródło, w oparciu o które mogli działać uczniowie i Duch Święty.

Nastawione feministycznie kobiety-teologowie wskazują na to, że Duch Święty znaczył w ówczesnym języku właściwie „(żeński) Duch Święty”. Maryję lub Zofię można by ewentualnie traktować jako sposób wyrażania, w który włącza się Duch Święty i którego postać przybiera tak, jak np. symbol gołębia.

Podczas, gdy coś z działania Chrystusa jest w każdym człowieku, jak wyjaśniono w poprzednich rozdziałach, może to teraz prowadzić do umocnienia z zewnętrz poprzez Chrystusa i Ducha Świętego, a także przez jego słowa, ale nie tylko przez nie.

Należałoby w tym miejscu wspomnieć o rozróżnieniu pomiędzy spirytualnością Ducha Świętego i praktykami spirytystycznymi. „Wypełnienie Duchem Świętym”, a w przypadku idealnym świadome wchłonięcie Ducha Świętego, jest możliwe na drodze prowadzącej przez wnętrze człowieka. Nie mają tu miejsca ani hipnoza, ani ekstatyczne stany transu i „opętanie” przez duchy zmarłych z zaświatów, ani też ich „zaklinanie”. Ani dla zainteresowanych ludzi, ani dla innych w tych kręgach nie jest to wyczerpujące doświadczenie tak, jak na seansie spirytystycznym. Nie zawęża się tu świadomości, lecz raczej się ją rozszerza. Dzięki temu mogą się pojawić nadzwyczajne spostrzeżenia w otoczeniu, ale jeśli już do tego dojdzie, wtedy są one w pełni świadome i następują bez utraty pamięci.

Ducha Świętego nie można rozpatrywać w całkowitym oderwaniu od Chrystusa lub jego intencji. Chrystus przypisywał Duchowi Świętemu właściwość „przypominania uczniom wszystkiego, co ja im powiedziałem”. Ponadto powiedział on: „Mam wam jeszcze wiele do powiedzenia, ale nie zdołacie jeszcze tegounieść. Jeśli jednak nadejdzie ten, którego znacie jako Ducha Prawdy – poprowadzi on was ku wszelkiej prawdzie.”

Obojętnie co zostanie wyjaśnione w kierunku prawdy, wszystko to mogłoby połączyć się z Duchem Świętym w całość owych sił, które pragną uratować ziemię.

Wróć do spisu treści tej strony.

Temu kto pragnie lepiej wyobrazić sobie jak wyglądał Jezus, polecić można na zakończenie Ewangelii ten opis, który można by traktować jako najprawdziwszy, chociaż nie istnieje żaden portret, który byłby zaakceptowany przez wszystkich:

Tak zwany jedyny prawdziwy "Portret naszego Zbawiciela", do nabycia w wydawnictwie Lorber-Verlag. Według przekazów wykonano go na rozkaz cesarza Tyberiusza uwieczniając w oparciu o pewien portret na smaragdzie i przekazano ze skarbca w Konstantynopolu przez tureckiego sułtana – papieżowi Innocentemu VIII w celu wykupu jego brata. Wiąże się z nim opis autorstwa Publiusa Lentulusa, który był w owym czasie naczelnikiem miasta Judei, dokonany dla senatu i ludu rzymskiego:

„Pojawił się w tych dniach wielce szacowny mąż imieniem Jezus Chrystus, który jeszcze do teraz żyje pośród nas i który uznany jest przez pogan za proroka prawdy, lecz jego uczniowie nazywają go Synem Bożym. Wskrzesza on z umarłych i uzdrawia z wszelkiego rodzaju chorób. Jest to mężczyzna średniego wzrostu , o postawnej sylwetce i wielce szacownym wyglądzie tak, że ci, którzy go widzą, muszą go zarówno kochać jak i bać. Jego włosy mają barwę zupełnie dojrzałych orzechów laskowych i są do uszu prawie gładkie, a poniżej lekko kręcone i opadające na ramiona na sposób orientalny i jak u mieszkańców Nazaret, z przedziałkiem na środku. Jego czoło jest odkryte i gładkie, twarz bez plam i zmarszczek, piękna, lekko czerwonej barwy. Nos i usta są tak uformowane, że nie można im nic zarzucić. Broda nie jest gęsta, pasująca kolorystycznie do włosów i niezbyt długa. Jego oczy są koloru ciemnoniebieskiego, czyste i żywe. Ciało dobrze uformowane i prężne, a dłonie i ramiona proporconalne. W krytyce jest on straszny, w napominaniu uprzejmy i miły, w mowie umiarkowany, mądry i skromny, w połączeniu z godnością. Nikt nie może sobie przypomnieć, aby kiedykolwiek się śmiał, lecz wielu widziało go płaczącego. Jest to mąż przewyższający ludzi swoją specyficzną urodą.”

Wróć do spisu treści tej strony.